Χριστολογώντας τον Δεκέμβρη

 

Από τον Μάριο Νόττα

 

Η προσωπική μου απάντηση είναι «Όλα». Για αυτό τον λόγο, υπάρχουν πολλοί τρόποι να ‘διαβάσει’ (και να αισθανθεί) κανείς τα Χριστούγεννα.

 

Ο πιο απλός από αυτούς είναι η αίσθηση της ‘ανάπαυλας’ λίγο πριν αλλάξει ο χρόνος. Για τους περισσότερους από εμάς σηματοδοτεί μια ‘ανάσα’, χρόνο για τους δικούς μας, για μια αγαπημένη ασχολία και (ίσως) για ξεκούραση ή προσωπικό χρόνο. 

 

Κινούμενοι στο τόξο που στο ένα άκρο είναι οι ‘κοσμικές’ ηδονές και στο άλλο οι υπερβατικές, αμέσως μετά βρίσκουμε την ευκαιρία για κάποιες (καταναλωτικές) απολαύσεις. Μπορεί να είναι ένα ρούχο, ένα άρωμα ή η ευκαιρία για ένα gourmet τραπέζι ή ένα ακριβό κρασί. 

 

Ενδιάμεσα στο τόξο μας, βρίσκονται οι αισθητικές απολαύσεις των Εορτών. Οι παιδικές εγγραφές μας είναι ανεξίτηλες. Τα μάτια του παιδιού ανακαλύπτουν αόρατους (για όλους τους άλλους) ιριδισμούς  στις χριστουγεννιάτικες μπάλες. Τα φωτάκια στο δέντρο, στους δρόμους και πολύ περισσότερο σε ένα παράθυρο σκοτεινού δρόμου, έχουν μαγική υπόσταση. Οι γεύσεις, τα αρώματα, τα δώρα, το ξενύχτι της πρωτοχρονιάς σε ένα στολισμένο σπίτι, οι συγγενείς και φίλοι στο τραπέζι είναι για τον ‘άγουρο’ εαυτό μας  πηγή ευδαιμονίας που θα τροφοδοτεί με μνήμες – κλειδιά όλη την ‘ώριμη’ ζωή του.

 

Ένα ‘κλικ’ πιο υπερβατικά, βρίσκουμε μια κρύα και διάφανη νύχτα του Δεκέμβρη. Αν έχεις την τύχη, τον χρόνο και το ξένοιαστο μυαλό / καρδιά να ‘οσφρανθείς’ την ψυχική δροσιά των Εορτών, έστω και για λίγα δευτερόλεπτα, νοιώθεις τους λόγους που Χριστούγεννα δεν είναι μόνο τα παραπάνω.

 

Ναι, υπάρχει ένα ‘φορτίο’ σε αυτές τις νύχτες και μέρες, που ήταν -και είναι- γνωστό σε διάφορους λαούς, όπως  και σε προ-Χριστιανικές κουλτούρες. Στον δικό μας Ηθικό Πολιτισμό γιορτάζουμε τον ‘συγχρονισμό’ της επίγειας, εγωιστικής, άπληστης και ατελούς ύπαρξής μας με εκείνη του

 

Αντίποδα: Μιας (ανθρώπινης) ύπαρξης θυσιαστικής, ανεπτυγμένης, τέλειας και υποδειγματικής, του Ιησού στην συμβολική και απολύτως  εύθραυστη -  ευάλωτη στιγμή της γέννησής του.

 

Οι φιλολογούντες περί το Χριστολογικό πρόβλημα, ας μην βιαστούν να με κατακρίνουν. Η ανθρώπινη διάσταση του Ιστορικού Ιησού, μοιάζει να συνάδει απολύτως με την τελειότητα του ηθικού πολιτισμού των Εσσαίων και την ‘μυθολογική’ υπερβατική συμβολή του Χριστιανισμού (ειδικότερα της ‘αθώας’ Ορθόδοξης παράδοσης) στην Ηθική μας ανάπτυξη. 

 

Στο πνευματικό άκρο του τόξου υπάρχει η ευδαιμονία της ‘εφαρμοσμένης’ αξίας των Χριστουγέννων. Εκείνη της Προσφοράς. Στην πλέον φωτισμένη εκδοχή της, από το υστέρημά μας. Εκεί γεννάται το έθιμο των Δώρων (αλλά και το μυθολογικό στοιχείο των  Σοφών που κάνουν ένα άβολο, μακρινό ταξίδι για να κομίσουν πλούτο σε ένα πάμπτωχο βρέφος). Οι Γιορτές μας δίνουν την ευκαιρία να αποστερηθούμε ύλη και ενέργεια για να την προσφέρουμε σε αγαπημένους, ή και σε αγνώστους. Καθώς το είδος μας περιδιαβαίνει την εξελικτική κλίμακα (όχι σπάνια παλινδρομώντας..) αντιλαμβάνεται κάποιες εκτυφλωτικά προφανείς αλήθειες. Κορυφαία: Η Ενιαία μας Υπόσταση: Το να προσφέρουμε στους άλλους αποτελεί την «υπέρτατη εγωιστική ενέργεια» ! Διότι είναι ο ασφαλέστερος τρόπος «να λάβουμε».

 

Ο Κάρολος, ο Ντίκενς είναι ο κορυφαίος αφηγητής των Χριστουγέννων. Στη πιο γνωστή Χριστουγεννιάτικη ιστορία του απεικονίζει την  συμβολική ‘Κόλαση’ ως υπαρξιακή δυσφορία του ανήμπορου να διορθώσει το παρελθόν, ως τις χαμένες ευκαιρίες να προσφέρουμε χαρά. Πράγματι, μια απλή αναπόληση αρκεί για να ανακαλύψει ο καθένας μας τις δικές του ‘χαμένες ευκαιρίες’. 

 

Έχοντας κατά νου τα παραπάνω, ας ‘ξαναδιαβάσουμε’ τα Χριστούγεννα. Ας αφαιρέσουμε τον περιττό ‘θόρυβο’ με «όλα όσα πρέπει να κάνω πριν τις Γιορτές». Και ας εστιάσουμε στη ζεστασιά μιας μεγάλης, πανανθρώπινης, γιορτής. Λίγα δευτερόλεπτα βυθιστικής εναρμόνισης με την παραμερισμένη παιδικότητά μας ας είναι το κλειδί: Οι αόρατοι ιριδισμοί είναι εκεί και μας περιμένουν.