Δευτέρα, 4 Νοέμβρη, 2024 - 22:17

Κεραμεικός: Ο παλμός των αιώνων

Η περιοχή του Κεραμεικού έχει την τέχνη στο dna της. Μπολιάστηκε με πολιτισμό και μαστοριά από τους αγγειοπλάστες –κεραμείς– της αρχαίας Ελλάδας και διατήρησε τη διαφορετικότητά της στο διάβα των αιώνων.

Σαν μία αόρατη κλωστή να συνδέει το τότε με το τώρα. Σαν οι γειτονιές του να έλκουν εκείνους που θέλουν να εκτονώσουν την έμπνευσή τους. Οι φορτωμένοι με γκράφιτι τοίχοι είναι οι πρώτοι που βάζουν ακόμα και τους βιαστικούς περαστικούς στο κλίμα. Ζωγραφιές καλαίσθητες παντρεύονται με στιχάκια ευρηματικά, γεμάτα έμπνευση και χιούμορ.

Δεν είναι λίγοι εκείνοι που… αναγκάζονται για χάρη τους να ξεχάσουν το άγχος και να σκάσουν ένα χαμόγελο. «Ψήφισε Αλή Μπαμπά. Έχει μόνο 40 κλέφτες», γράφει με πυκνά μαύρα γράμματα το στιχάκι που νοηματοδότησε φθαρμένο τοίχο εγκαταλελειμμένης πολυκατοικίας. Και το εντυπωσιακότερο; Οι καλλιτέχνες –παρότι συνήθως πιτσιρικάδες– δεν βάφουν ποτέ εκεί που δεν πρέπει.

Τα αρχοντικά νεοκλασικά παραμένουν καθαρά να προσδίδουν αίγλη στο αστικό περιβάλλον μαζί με τα καλλιτεχνικά καφενεία που ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια, τις γκαλερί, τα θέατρα και τους πάσης φύσεως πολυχώρους τέχνης. Σε αυτά πρέπει να προστεθούν οι υπαίθριες καλλιτεχνικές δράσεις, όπως το καταπληκτικό Φεστιβάλ Χρωμάτων και το Καρναβάλι.

«Αγαπώ αυτή την περιοχή για την πολυσυλλεκτικότητα και την απλότητά της. Είναι τόπος ζωντανός και δραστήριος. Στο καρναβάλι που γίνεται στους δρόμους τον Φεβρουάριο συμμετέχει κόσμος από όλη την Αθήνα, όπως και σχολές κρουστών αφρικάνικου χορού. Τον Οκτώβρη στην οδό Λεωνίδου και γύρω έχουμε το Φεστιβάλ Χρωμάτων. Οι γειτονιές πλημμυρίζουν από μπάντες, street performers, ακροβάτες, χειροτέχνες και χορευτές. Ο κόσμος μαθαίνει και οργανώνεται για τις εκδηλώσεις κυρίως μέσω ίντερνετ και social media», λέει στην «Boulevard» ο Ιωακείμ Φειδάνογλου, υπεύθυνος του παραδοσιακού καφενείου «Δυάρι» στην οδό Μεγάλου Αλεξάνδρου, απέναντι ακριβώς από το σπίτι στο οποίο έδωσε τέλος στη ζωή της η ηθοποιός και ποιήτρια Κατερίνα Γώγου.

Ο Ιωακείμ συχνάζει στον Κεραμεικό τα τελευταία 20 χρόνια και πριν από τρία χρόνια αποφάσισε –όπως και πάρα πολλοί ακόμα– να μετακομίσει μόνιμα στην περιοχή: «Έχει εγκατασταθεί νέος κόσμος εδώ ξέροντας ότι η όμορφη αυτή περιοχή βολεύει γιατί βρίσκεται κοντά στο κέντρο και πλέον είναι απόλυτα ασφαλής. Το μόνο που φοβάμαι είναι ότι αν ανοίξουν πάρα πολλά καταστήματα εστίασης μπορεί να χαθεί ο χαρακτήρας της γειτονιάς. Τα περισσότερα μαγαζιά πάντως είναι φτιαγμένα με μεράκι και σέβονται την ταυτότητα της περιοχής».

Μοναδική παραμένει η αυλή παλιού νεοκλασικού του ’60 στην οδό Κεραμεικού 110, όπου βρίσκεται το Καμπεθόν (σημαίνει ξεροκέφαλος στα ισπανικά). Πρόκειται για μεζεδοπωλείο με χαλικάκια στο πάτωμα, δέντρα για στέγαστρο, ξύλινα παραδοσιακά τραπέζια και γιρλάντα από φωτάκια που θυμίζουν παλιά Αθήνα.

Θεατράκια και δημιουργία

Το δικό τους χρώμα δίνουν τα εναλλακτικά μικροσκοπικά θεατράκια που μπορείς να ανακαλύψεις κρυμμένα σε ισόγεια και νεοκλασικά που «πνίγονται» στα λουλούδια. Ένα από αυτά είναι η «Φάμπρικα» στη διασταύρωση των οδών Μεγάλου Αλεξάνδρου και Ευρυμέδοντος. Πρόκειται για έναν χώρο μέσα στον οποίο όλα είναι χειροποίητα από μεταποιημένα σκουπίδια και ανακυκλώσιμα υλικά. Η ομάδα τέχνης φτιάχνει μόνη της τα σκηνικά και δίνει παραστάσεις στον πάντα γεμάτο πολυχώρο.

Ξεχωριστό είναι και το Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης που στεγάζεται στο κτίριο-κόσμημα της οδού Αγίων Ασωμάτων, το οποίο δωρήθηκε από τον Λάμπρο Ευταξία στο Μουσείο Μπενάκη. Εκεί μπορείς να ρίξεις ματιές στον κόσμο της Ανατολής μέσα από θαυμάσιες συλλογές που άρχισαν να συγκροτούνται από τον Αντώνη Μπενάκη στην Αίγυπτο κατά τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα. Ανάμεσά τους 8.000 δείγματα κεραμεικής, μεταλλοτεχνίας, χρυσοχοΐας, υφαντικής, ξυλογλυπτικής, ενεπίγραφες επιτύμβιες στήλες και μικρότερες ομάδες από οστέινα αντικείμενα. Στην ταράτσα του κτιρίου θα συναντήσετε τη μοναδική θέα του αρχαίου νεκροταφείου του Κεραμεικού.

Αρχαιολογικό Μουσείο Κεραμεικού

Το τέλος της οδού Ερμού, λίγο πριν την Πειραιώς, σας επιφυλάσσει μία έκπληξη. Πρόκειται για το Αρχαιολογικό Μουσείο Κεραμεικού που στεγάζεται σε ένα ισόγειο νεοκλασικό κτίσμα μέσα στον ομώνυμο αρχαιολογικό χώρο έκτασης 38.500 τ.μ. Στο προαύλιο φιλοξενούνται ταφικά μνημεία του 4ου αιώνα π.Χ., καθώς και τμήμα ψηφιδωτού από το Πομπείο του ίδιου αιώνα. Μέσα στο μουσείο υπάρχουν τέσσερις εκθεσιακοί χώροι γύρω από στεγασμένο αίθριο που είναι διαμορφωμένο με ελιές και δάφνες.

Στην πρώτη αίθουσα και στο αίθριο φιλοξενούνται τα έργα της γλυπτικής, που καλύπτουν όλες τις εποχές της αρχαιότητας, ενώ στις υπόλοιπες τρεις αίθουσες εκτίθενται κεραμικά και άλλα ευρήματα που προέρχονται κυρίως από τη νεκρόπολη του Κεραμεικού.

ΦΩΤΟ:ΓΙΑΝΝΗΣ ΛΙΑΚΟΣ