Αγαπώ το πικάπ μου

Η έπαρση της μνήμης και η βουδιστική τεχνολογία

Από τον Μάριο Νόττα*

..Πολύς λόγος γίνεται για το Internet of things.  Σήμερα θα βαδίσουμε σε άλλο δρομο. Περί ‘πραγμάτων’ και πάλι, αλλά όχι για το Διαδίκτυο. ..Για την ‘ψυχή τους’, ή ότι αντιλαμβανόμαστε ως τέτοια. Οι Ρωμαίοι το έλεγαν Anima Rerum: Η Ψυχή των πραγμάτων. Οι ανατολικές δοξασίες, δίδασκαν (ανέκαθεν) πως ‘δεν υφίσταται νεκρή ύλη’ – για την ακρίβεια δεν υπάρχει καν ύλη (maya – πλάνη) αλλά το παν είναι μέρος του ενός και μοναδικού «είναι» (και όχι ‘όντος’ – εντυπωσιακή συνάφεια με την εξίσωση ύλης – ενέργειας του Einstein), δηλαδή της υπέρτατης ‘υπόστασης’ του Θεού.

..Αν επέζησες της σχοινοτενούς πρώτης παραγράφου, και της ‘μυητικής’ της λειτουργίας σε ένα δύσβατο κείμενο, καλο κουράγιο και σε ευχαριστώ. «Μείνε μαζί μας» όπως συνηθίζουν να λένε κάποιοι καλοί συνάδελφοι στο Ραδιόφωνο.

..Κανείς δεν ‘ξέρει’ καλύτερα περί αυτής της «ψυχής» από τον Συλλέκτη. Αυτόν που περνάει τις Κυριακές του είτε στα ορυχεία μνήμης (στο e-bay, στην Πλατεία Αβησσυνίας, στις υγρά αποθετήρια) είτε στο βάθος των συρταριών, στο πατάρι, στην απροσπέλαστη αποθήκη. Kυρίαρχη αίσθηση η Αφή. Η απτική του ικανότητα μπορεί να συγκριθεί μόνον με τους τηλεμεταφορείς στο StarTrek: Tαξιδεύει αγγίζοντας.

..Φυσικά δεν πετάει τίποτα. Λειτουργεί σε αναπόφευκτη ακαταστασία. Μυστηριωδώς, ξέρει που είναι το κάθε τι, άντε, να κάνει λίγα λεπτά να το βρεί. Μάχεται την Λήθη σε δύο μετερίζια: Στο ένα πολεμάει την διάσωση του παρελθόντος χρόνου. Στο άλλο (μετερίζι), το εμπροσθοβαρές, επιχειρεί την διάσωση της μνήμης (δικής του; οικογενειακής; συλλογικής ;) για εκείνους που ‘έρχονται’. Βέβαια αν και όταν κάποτε ‘φύγει’, σπάνια θα εκτιμηθούν οι ατέλειωτες κιτρινισμένες σελίδες, τα μικροαντικείμενα, οι μισοχαλασμένες συσκευές και τα αζήτητα αξεσουάρ. Κάποια ‘οργκανιζέ’ νοικοκυρά (..αν και αυτό το είδος αρχίζει να σπανίζει..) θα τα κάνει ‘μπουρλότο’, στο βωμό του ‘ζωτικού χώρου’ και της καθαριότητας. Αλλά αυτό που μας απασχολεί σήμερα είναι ένα (πιθανό) «ταπεινό» κίνητρο: Η Έπαρση της Μνήμης - συνώνυμη με το πιο βαθύ ανθρώπινο ένστικτο, μετά την Επιβίωση και την Αναπαραγωγή, την επιδίωξη της Αθανασίας.

Γιατί θέλουμε να μας ‘θυμούνται’..; Π.χ. δεν θα ήταν πιο σημαντικό να μας ‘αγαπούν’ όσο είμαστε ‘μεταξύ τους’ από το να μας ‘ανακαλούν’ όταν έχουμε ‘φύγει’..; Τι είδους ανάγκη μας κάνει να διαχειριζόμαστε την ‘υστεροφημία’ μας (ως άτομα, οικογένειες, κοινωνίες, έθνη) με τόση ένταση, εις βάρος της τρέχουσας ‘θητείας’ μας ; Ισως το ότι ‘τότε’ δεν θα είμαστε ‘εκεί’ για να το διαχειριστούμε... Χμμμμ... Όχι μόνον. Όπως λέει ο ‘πατέρας’ της θεωρίας της Οντοφορίας στους φοιτητές του (Γιώργος Καμπουράκης), είναι η συναντίληψη των ορίων (φυσικό, ενεργειακό, οντοφορικό), καθενός από εμάς, που καθορίζει την ίδια την «Θνητότητα». Π.χ. μολονότι τα δύο πρώτα φθίνουν κατα τρόπο εύκολα παρατηρήσιμο, το τρίτο, στο μέτρο που οι ‘μελλοντικές γενιές’ συναινούν, κάλλιστα μπορεί να χαρίσει στο ανασφαλές υποκείμενό μας, την διεκδικούμενη ‘αθανασία’ διαιωνίζοντας την (πιστωμένη σε αυτόν ) Πληροφορία. Απόδειξη οι μεγάλοι μας φιλόσοφοι ή καλλιτέχνες. Ή ο Μέγας Αλέξανδρος και η πανταχόθεν διεκδικούμενη (ή διαφυλασσόμενη) «Μακεδονικότητά» μας. Να ένα καινούργιο κλειδί, για την κατανόση τόσο του ‘νεοσσού’ γείτονα βόρεια της Ειδομένης, όσο και όσων ανατριχιάζουν στην ιδέα της σύνθετης ονομασίας. Η Θνητότητα, η Λήθη και το ‘βασικό ένστικτο’ καθορίζουν το ‘παιχνίδι’.

Και το Πικάπ; Είναι η δική μου χρονομηχανή. Παίζω στα δάχτυλα το Spotify και το streamer μου, ‘σπρώχνει’ δύο ολοστρόγγυλα RCA σε ένα QUAD ενισχυτή, αλλά τίποτα, μα τίποτα (...Λάκη Παπαδόπουλε) δεν συγκρίνεται με το Διαμάντι στο Αυλάκι. Εξορύσσω τα ‘παλιά’ (‘αναγκάζοντας’ τον περίγυρό μου να τ’ακούει) ενώ δημιουργώ νέα πληροφορία (..νάτη η παραπάνω «έπαρση») ακόμα και γράφοντας αυτές τις γραμμές. Είναι η δική μου εκδοχή-παραδοχή της Θνητότητας. Και το ‘εξαποδώ’ της.

Ο Βουδισμός; ..Είπαμε: 600 λέξεις. Άσε και κάτι για τον Μάρτη. Μαζί με την κόκκινη κλωστή, θα σου μιλήσω για το πορτοκαλί ράσο και την υπέρτατη μηχανή καταγραφής: Το Ακασικό Αρχείο. Που καθιστα περιττό κάθε άλλο recording. Και λειτουργεί αψεγάδιαστα, δεν κρασάρει ποτέ. Η Τεχνολογία της Γνώσης (buddhi = μελέτη της Σοφίας) παραμένει αξεπέραστη και κοινή σε Ινδουϊσμο – Βουδισμό – Πυθαγόρα - Πλάτωνα. Και διαφυλάττει ότι αξίζει να ‘φυλαχθεί’. Καλή μας Σαρακοστή.

*Ο Μ.Ν. όταν δεν παίζει με το πικάπ του, διευθύνει το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Επικοινωνίας.
**Φωτό: Νέα Υόρκη, δεκαετία '50/Βίβιαν Μέγερ