Ροκανίζοντας τη Δημοκρατία, η κυριαρχία του ψεύδους

 

Απλά πράγματα1:Δεν χρειάζεται βαριά φιλοσοφία. Όσο πιο σύνθετα και πολύπλοκα είναι τα πράγματα τόσο πιο δημοφιλείς γίνονται οι απλούστερες απαντήσεις. Αυτό συμβαίνει σε όλη την Ιστορία, ιδίως όταν οι άνθρωποι ζουν δυσεξήγητες τραγωδίες που δεν εξηγούνται με το υπεραπλουστευτικό «περίεργα παιχνίδια της μοίρας» αλλά μόνο ως πολυπαραγοντικές και δύσκολες συνθήκες. Τότε ενεργοποιείται ένας ανθρώπινος αμυντικός μηχανισμός που αναζητά την απλούστερη εξήγηση. Κάτι που να φαίνεται ως φυσιολογική εξέλιξη, σαν την έλευση της βροχής μέσα από βαριά σύννεφα.

 

Απλά πράγματα 2: Ακόμα ένα βασικός κανόνας. Όσο μεγαλύτερο και πιο ωμό είναι το ψέμα, όσο πιο χοντροκομμένη και κυνική είναι η διαστρέβλωση της πραγματικότητας, τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες να πείσει ότι αποτελεί την απόλυτη αλήθεια. Με λίγα λόγια, όσο πιο χοντροκομμένο είναι το ψέμα τόσο περισσότερο πείθει.

 

Απλά πράγματα3: Οι γιατροί έχουν τη δική τους προσέγγιση. Εμείς οι δημοσιογράφοι με τις εμπειρικές, κατά βάση, γνώσεις μας στην παρατήρηση των ανθρώπινων χαρακτήρων ξέρουμε ότι το ανώτερο και πιο προβληματικό σημείο στη συμπεριφορά ενός ψεύτη είναι να πέσει θύμα του ίδιου του τού ψέματος, να πείσει ακόμα και τον ίδιον τον εαυτό του. Και αυτό δεν είναι κάτι σπάνιο.

 

Αν συνδυάσει κανείς αυτά που περιγράφονται παραπάνω, θα έχει φτιάξει ένα αρχικό περίγραμμα της εποχής μας.

 

Υπεραπλούστευση, κυριαρχία μιας tailor made πραγματικότητας, του κατά περίπτωση βολικού ψέματος και υπεράσπισή του μέχρι τελευταίας ρανίδος της λογικής και των κανόνων της συνύπαρξης.

 

Το είδαμε –για μία ακόμα φορά και με διαφορετικές αφορμές- τις τελευταίες ημέρες. Και αυτό που κάνει την μεγαλύτερη εντύπωση είναι ότι ακόμα και ή πραγματολογική αλήθεια, η αλήθεια των γεγονότων, αποδεικνύεται αδύναμη και ευάλωτη μπροστά στη λαίλαπα του ψεύδους. Με τον έναν άλλον τρόπο, πάντα έτσι λειτουργούσαν οι κοινωνίες.

 

Στα χρόνια, όμως, της δεκαπενταετούς οικονομικής κρίσης, της πανδημίας και της ασυγκράτητης νοσταλγίας της κομμουνιστικής – ρωσικής παλινόρθωσης με κόστος χιλιάδες ζωές Ουκρανών, ο κόσμος κυριαρχείται από την αμφισβήτηση της ίδιας της δημοκρατίας και όλων όσα έχει κατορθώσει ο δυτικός πολιτισμός και τα φιλελεύθερα κοινωνικά/πολιτικά συστήματα.

Στην ουσία, όσοι ροκανίζουν τον δυτικό πολιτισμό δεν επιδιώκουν την αναβίωση του τσαρικού ή του σταλινικού παρελθόντος γιατί ξέρουν ότι κάτι τέτοιο θα οδηγούσε και πάλι σε αποτυχία και πτώση. Με όχημα την υπόσχεση της αναβίωσης του ισχυρού παρελθόντος επιδιώκουν την παράσυρση των ανθρώπων στην υποστήριξη ενός νέου απολυταρχικού μορφώματος που θα εξυπηρετεί τη διαιώνιση της προσωπικής τους εξουσίας.

 

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα δυτικά αστικά συστήματα διακυβέρνησης έχουν εγγενή, δομικά προβλήματα. Δεν υπάρχει επίσης αμφιβολία ότι είναι ό,τι καλύτερο έχει εφεύρει ο άνθρωπος ώστε να εξασφαλίζεται η συνύπαρξη όλων εντός ενός συγκεκριμένου συστήματος. Για αυτό και τους νόμους τούς φτιάχνουν και τους εφαρμόζουν οι θεσμοί. Οι θεσμοί τούς επεξεργάζονται και τους προσαρμόζουν αναλόγως των αναγκών ολόκληρης της κοινωνίας, όχι μόνο της πλειονότητας ή της μειονότητας. Ούτε οι πολλοί, ούτε και οι λίγοι αλλά όλοι. Αυτή είναι βασική ειδοποιός διαφορά και ανωτερότητα του δυτικού αστικού πολιτικού πολιτισμού. Για αυτό και στην περίπτωση της απελευθέρωσης του καταδικασμένου για δύο βιασμούς Λιγνάδη αποφασίζει η Δικαιοσύνη και η νομική επιστήμη. Δεν αποφασίζουν οι πλατείες. Ούτε οι αρένες.