Δευτέρα, 4 Νοέμβρη, 2024 - 22:17

Θαμπωμένος καθρέφτης

Στα τέλη του 18ου αιώνα εισήχθη για πρώτη φορά ο όρος της σχολής του Μάνχαϊμ. Ουσιαστικά επινοήθηκε ο όρος της ορχήστρας, διαχωρίστηκαν τα όργανα, τα πνευστά από τα έγχορδα και ξεπρόβαλε για πρώτη φορά το κρεσέντο. Η μεγέθυνση του ήχου από το σύνολο της ορχήστρας. Η σχολή του Μάνχαϊμ κατάφερε να εγκαθιδρύσει τα μουσικά σύνολα και τις ορχήστρες καθώς επηρέασε την καλλιτεχνική αποτύπωση τόσο του Χάυντν όσο και του Μότσαρτ. Με το πέρασμα των ετών το σύνολο της Δυτικής Ευρώπης «παραδόθηκε» και οι απανταχού θαυμαστές των ηχητικών χρωμάτων αγκάλιασαν τους τόνους και τα κονσέρτα μικρών και μεγάλων ορχηστρών.  

Τι ήταν όμως αυτό που πραγματικά έκανε τη διαφορά. Ο διαχωρισμός των οργάνων ή κάτι παραπάνω. Αναμφίβολα η δημιουργία του συντονιστή όλων των μηχανών παραγωγής ήχου. Του μαέστρου. Του ανθρώπου που έβαλε σε τάξη δεκάδες ήχους και τόνους για ένα δημιουργικό αποτέλεσμα.

Σε αυτή την ειδική ομάδα των μουσικών τον πρώτο και τον τελευταίο λόγο έχει ο μαέστρος και η μπαγκέτα του. Διορθώνει λάθη, προλαμβάνει καταστάσεις και άπαντες βηματίζουν στις κινήσεις του.

Ο ίδιος βρίσκεται σε απόλυτη αυτοεκτίμηση, ευγνωμονεί τα βιώματά του, τα μεταλαμπαδεύει, δίνει ποιότητα στην αυτοεκτίμηση, δεν ασχολείται με την ποσότητα, δεν δίνει σημασία στα προσχήματα αλλά στο τελικό αποτέλεσμα που δεν είναι άλλο από την απόλυτη διεύθυνση της μαγείας των ήχων.

Ξέρει ότι δεν είναι άτολμος, ούτε υποκριτής και ο ηθικός του κώδικας τον καθοδηγεί.   

Ολα αυτά σε μια μικρογραφία, σε ένα θέατρο, σε μία συναυλία όπου όλα βρίσκονται στη θέση τους και ο κάθε ένας ξέρει πώς να συμπεριφερθεί.

Δυστυχώς, αυτές τις μικροκοινωνίες δεν μπορούμε να τις συναντήσουμε στην καθημερινότητά μας. Γύρω μας, δίπλα μας κυριαρχεί η μετριότητα. Οι «μαέστροι» της διπλανής πόρτας δεν ακολουθούν κανένα σκοπό αλλά πορεύονται με σκοπιμότητες. Ζουν το εγώ τους, υπόσχονται καλύτερες μέρες και επικοινωνούν ως απόλυτη επιτυχία αυτονόητα αντίμετρα, με την κοινωνία να αποθαρρύνεται.

Ουδείς, όμως, μέχρι σήμερα κατάφερε να συνθέσει ένα σχέδιο εξόδου από τα 7ετή πάθη που περνά ο λαός παρ’ όλα όσα υποσχέθηκαν οι προηγούμενοι εθνοσωτήρες.

Όμως ας αναλογιστούμε και το εξής: Με ποιον τρόπο, με ποια όργανα και με ποιον ρυθμό θα πάμε μπροστά; Η σχολή του Μάινχαϊμ δεν έδειξε μόνο τον δρόμο, αλλά έδωσε το όραμα για το πώς πρέπει να στηθεί και να λειτουργήσει μια ορχήστρα.

Η Ελλάδα, που για πολύ καιρό ακόμη θα ψάχνει τον μαέστρο της, αποτελεί –δυστυχώς– ένα κακό αντίγραφο μια σύγχρονης κοινωνίας που την κρατά δεμένη μπροστά σε έναν θαμπωμένο καθρέφτη. Δεν μπορεί να δει πώς θα βγει από τα αδιέξοδα, η σκέψη της βρίσκεται σε καλούπια και η δημιουργικότητά της βαλτώνει στην «εποχή της αποσπασματικότητας» όπως πολύ εύστοχα την έχει ορίσει ο Αλμπέρτο Ολιβέριο.

Το μόνο που μένει είναι ένα αναπάντεχο ραντεβού με τη δημιουργικότητα, η οποία αν και αποτυπώθηκε πάνω σε βράχους και πέτρες, με σχήματα και περιγράμματα, χάθηκε και μαζί της τα όνειρα ολόκληρων γενεών.