Η καθήλωση
‘‘Κύριε, όχι μ’ αυτούς. Ας γίνει αλλιώς το θέλημά σου’’
Γ. Σεφέρης
Έχω την αίσθηση ότι πολύ υποβαθμιστήκαμε. Ότι η ζωή μάς τραβάει μέρα με τη μέρα προς τα κάτω. Ίσως όλοι να μην έχουμε κυλιστεί στη λάσπη της άκρας ταπεινώσεως, αλλά κάποιοι συμπολίτες μας, και είναι δυστυχώς πολλοί, επιζούν με ελεημοσύνες. Είτε με τις ελεημοσύνες αλλοτινών ευχάριστων αναμνήσεων, είτε με τις ελεημοσύνες – ψιχουλάκια που μοιράζει το πολιτικό σύστημα.
Την ίδια ώρα η πολιτική εργοδοσία μας ή, τουλάχιστον το μεγαλύτερο μέρος της, ανακυκλώνεται με προσωπεία προοδευτικότητας ή φιλελευθερισμού. Από τα ψυγεία των κομμάτων έχουν βγει όλες οι κατεψυγμένες τροφές να ταΐσουν με ληγμένες ιδεολογίες τους δυστυχείς υπηκόους. Ίσως είναι κι αυτός ένας επιτυχημένος τρόπος, κάτι σαν δοκιμασμένη μαγειρική συνταγή, ώστε να συντηρηθούν στους προθαλάμους της εκλογικής πελατείας οι φουκαράδες της ψήφου. Κα τι να κάνει ο απελπισμένος κόσμος; Και τι να κάνει ο κάθε αγνός φουκαράς;
Το αυτονόητο έγινε ηρωισμός. Ναι! το να επιζείς, όχι το να ζεις, είναι ηρωισμός στη σημερινή Ελλάδα. Καθηλωθήκαμε πάρα πολύ άσχημα. Δεν άξιζε η πατρίδα τέτοιας τύχης, τέτοια «ελλαδική συρρίκνωση» και τέτοια «ψυχική σμίκρυνση».
Ίσως κάπου να φταίξαμε κι εμείς• κάπου σε κάποιες περιόδους να τρέξαμε κάπως πρόθυμα προς το θάνατο. Ίσως, τελείως εύπιστα (ή άκριτα) να παραδώσαμε κι εμείς την ψυχή μας στην επιφανειακή γοητεία ενός αγύρτη παρόντος, και να διαγράψαμε μονοκονδυλιά όλες τις αξίες του παρελθόντος μας• χωρίς ποτέ να περάσει από το ξεμυαλισμένο κεφαλάκι μας ό,τι η απώλεια του παρελθόντος μας ήταν και η πρώτη μας μεγάλη κοινωνική αυτοκτονία. Αλλά, από την άλλη, η τιμωρία μας μήπως είναι πολύ βαρύτερη των όποιων ενοχών μας; Μήπως οι ενοχές μας μετρήθηκαν κατά πολύ περισσότερο από τις ευθύνες των κυβερνητών μας;
Ό,τι κι αν συνέβη, το αποτέλεσμα είναι αυτό που τελικά βιώνουμε. Και η απόληξη δεν είναι άλλη, από το ότι μεγάλες κατηγορίες πολιτών βλέπουν τον καιρό τους να τελειώνει γρηγορότερα από τη ζωή τους. Ας ελπίσουμε ότι η απόληξη ετούτη δεν θα είναι και ο επίλογος της Ελλάδος. Και δεν θα είναι! Ότι από τα συντρίμμια θα αναδυθούν καθαρές φωνές, θα προβάλλει μια νέα Ελλάδα.
Για την ώρα οι Έλληνες ματώνουν, όσο ποτέ άλλοτε, στα αγκάθια των άγριων φόρων. Για την ώρα οι εργοδότες μας μάς διαιρούν σε κεντροαριστερούς και κεντροδεξιούς. Οι κατεψυγμένες τροφές που λέγαμε…