Κωστής Χατζηδάκης: Η Ελλάδα έχει την Ιστορία και την υπερηφάνεια της

«Δεν σας κρύβω όμως ότι λυπήθηκα βαθειά ως Έλληνας και χριστιανός όταν άκουσα ότι η Αγιά Σοφιά, θα γίνει τζαμί. Αυτοσκοπός δεν είναι η ένταση και ο πόλεμος»

Συνέντευξη στους Στέλιο Παρασκευόπουλο και Πρόδρομο Παπαηλιόπουλο

Φωτογραφίες: Γιάννης Μάνος

Ο Κωστής Χατζηδάκης είναι από τους βασικούς υπουργούς της κυβέρνησης και ως αντιπρόεδρος από τα κορυφαία στελέχη της ΝΔ. Είναι ένας φιλελεύθερος πολιτικός, με αυξημένες δημοκρατικές ευαισθησίες -που αρέσκεται στον διάλογο και στις συνεννοήσεις, και που τυγχάνει της αποδοχής σε ολόκληρο το πολιτικό φάσμα της χώρας. Στη συνέντευξη του στην Boulevard «άνοιξε τα χαρτιά του», και αν και χαμηλών και ευγενικών τόνων, ήταν ευθύς στις τοποθετήσεις του σε σχέση με τα εθνικά μας θέματα. Αναφορικά με την «θερμή περίοδο» που διανύουμε με την γειτονική μας χώρα -και τους κινδύνους που ενδεχομένως ελλοχεύουν, θα πει: «καμία ελληνική κυβέρνηση δεν δικαιούται να αγνοήσει τον ψυχισμό και των πατριωτισμό των Ελλήνων».

Ο υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος μίλησε για όλους και για όλα: Για την μετατροπή της Αγιά Σοφιάς σε τζαμί, για την αλαζονεία του Ερντογάν, για τα προβλήματα της χώρας, για τα επιτεύγματα αλλά και για τα λάθη της κυβέρνησης, για τον Σύριζα και την τυχοδιωκτική πολιτική του –και βέβαια αναφέρθηκε με νοσταλγία στα παιδικά του χρόνια στη γενέθλια Κρήτη του.

Κυρίες και κύριοι, αγαπητοί αναγνώστες, ο Κωστής Χατζηδάκης στην Boulevard.

-Έχετε πάει στην Κωνσταντινούπολη κύριε Χατζηδάκη, στην Αγιά Σοφιά; Στο άκουσμα της είδησης ότι θα γίνει τζαμί, τι αισθανθήκατε; Ποια ήταν η πρώτη σας σκέψη;

Φυσικά έχω πάει, κι όχι μόνο μια φορά. Περίμενα την απόφαση –για να είμαι ειλικρινής, από τις πληροφορίες που είχαμε, αλλά, παρά ταύτα, δεν σας κρύβω ότι λυπήθηκα βαθιά ως Έλληνας και ως χριστιανός και είναι κάτι το οποίο δεν μπορώ να το ξεπεράσω. Όποτε σκέπτομαι αυτό το θέμα προκύπτει το συναίσθημα της λύπης και του γιατί να έχουμε έναν γείτονα που να έχει αυτή την τοπικιστική και αναχρονιστική συμπεριφορά.

-Η ενέργεια αυτή του Ερντογάν μήπως σηματοδοτεί κάτι το ευρύτερο; Θα συμφωνείτε ότι δεν πρόκειται μόνο περί μιας αντίπραξης της μουσουλμανικής Τουρκίας έναντι της ορθόδοξης Ελλάδας, αλλά περί μιας παγκόσμιας πρόκλησης έναντι  ολόκληρου του χριστιανικού κόσμου. Μήπως, λοιπόν, η μετατροπή της Αγιά Σοφιάς, αυτού του οικουμενικού συμβόλου του χριστιανισμού και της ορθοδοξίας ιδιαίτερα, σε χώρο μουσουλμανικής προσευχής, εικονίζει πολύ ξεκάθαρα τα σχέδια του Τούρκου προέδρου για ολική επαναφορά στην περιοχή του Ισλάμ, με την αναβίωση του πάλαι ποτέ Οθωμανισμού –σε ένα τόξο που θα ξεκινάει από Α. Μεσόγειο, θα περιλαμβάνει Μέση Ανατολή και Αιγαίο, και θα καταλήγει στα Βαλκάνια;

Η κίνηση αυτή είναι ενταγμένη στην ευρύτερη μεγαλομανία του καθεστώτος της Τουρκίας. Η Τουρκία και ο Ερντογάν κάνουν το τελευταίο διάστημα τέτοιες κινήσεις, και στη Συρία και στη Λιβύη –το ίδιο κάνουν και με την δική μας πλευρά. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να έχουμε διπλά και τριπλά τον νου μας διότι αλλοίμονο εάν χαράσσεις εξωτερική πολιτική με τα καλά σενάρια.

 -Προφανώς πίσω από τις προθέσεις του Ερντογάν για πολιτική επικυριαρχία του Ισλάμ, κρύβεται και ο υποθαλάσσιος πλούτος του Αιγαίου και της Α. Μεσογείου, οι υδρογονάνθρακες και το φυσικό αέριο –εξ ου και αμφισβητεί ελληνική υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ στα νησιά μας. Από την πλευρά του λοιπόν η κλιμακούμενη προκλητικότατα δεν αποβλέπει πουθενά αλλού, παρά στο το να κάτσουμε σε ένα τραπέζι διαπραγματεύσεων για να οικειοποιηθεί ένα μεγάλο  μέρος από τα ενεργειακά;

Έχω την εντύπωση ότι δεν είναι μόνο τα ενεργειακά. Είναι η αλαζονεία η οποία εκπέμπεται παράλληλα, η διάθεση από την πλευρά του τουρκικού καθεστώτος να προβληθεί η Τουρκία ως περιφερειακή δύναμη. Και οι γεωτρήσεις που έκαναν στην Κύπρο –οι Τούρκοι εννοώ, μέχρι στιγμής ήταν όλες άγονες. Παρά ταύτα συνεχίζουν να τις κάνουν. Δεν αμφισβητώ την όποια οικονομική διάσταση, στέκομαι όμως ακόμη περισσότερο στην πρόκληση και την αλαζονεία.

-Ποιες είναι οι «κόκκινες γραμμές» της Ελλάδας κύριε υπουργέ; Αν παραβιαστούν, πάμε σε πολεμική σύγκρουση;

Δεν ασκείται εξωτερική πολιτική –πολύ δε περισσότερο αμυντική πολιτική, από τα έντυπα, τα ραδιόφωνα και τις τηλεοράσεις. Είναι όμως σαφές, ότι η Ελλάδα όχι μόνο έχει «κόκκινες γραμμές», αλλά έχει και κάτι πολύ περισσότεροˑ την Ιστορία της και την υπερηφάνεια της. και καμιά ελληνική κυβέρνηση δεν δικαιούται να αγνοήσει τον ψυχισμό και τον πατριωτισμό των Ελλήνων.  

-Είστε σίγουρος ότι υπάρχουν σταθερές «κόκκινες γραμμές»; Συγνώμη που το θέτουμε και το ρωτάμε έτσι, αλλά υπάρχουν φωνές στον στενό και ευρύτερο κυβερνητικό χώρο –θα τις έχετε ακούσει, που λένε ότι «δεν θα πεθάνουμε για το Καστελόριζο» και ότι υπάρχουν ελληνικά νησιά τα οποία επειδή βρίσκονται πολύ κοντά στα τουρκικά παράλια έχουν περιορισμένη επήρεια υφαλοκρηπίδας.

Δεν είναι αυτοσκοπός η ένταση και ο πόλεμος με την Τουρκία. Η δική μας προτεραιότητα είναι η ειρηνική συνύπαρξη, αλλά όχι με κάθε κόστος. Έχουμε δοκιμάσει κατ’ επανάληψη –και παλαιότερα και τώρα, να έρθουμε πιο κοντά με την γειτονική μας χώρα, όμως δυστυχώς υπάρχει δυσκολία για κάτι τέτοιο, λόγω της μεγαλομανίας της Τουρκίας και της αναχρονιστικής της αντίληψης. Το να ξεπεράσουμε με ειρηνικό τρόπο την ένταση είναι προφανώς για εμάς η πρώτη προτεραιότητα, αλλά δεν είναι και το μόνο σενάριο στο οποίο εργαζόμαστε.

-Είστε ένας πολιτικός με αυξημένες δημοκρατικές ευαισθησίες και βέβαια ως φιλελεύθερος είστε υπέρ του διαλόγου. Καλό είναι να συζητάει ο κόσμος, να διαλέγεται.  Συζητάμε με τον Ερντογάν ή δεν συζητάμε; Γιατί υπάρχουν και οι συντηρητικές φωνές εντός του κόμματος σας που λένε «καμία συζήτηση με πειρατές» -υπονοώντας τον Ερντογάν.

Δεν νομίζω ότι κάποιος έχει το μονοπώλιο του πατριωτισμού στην Ελλάδα. Όλοι ενοχλούμαστε από τις προκλητικές δηλώσεις από την απέναντι πλευρά του Αιγαίουˑ όλοι ενοχλούμαστε εξίσου με την μετατροπή της Αγιά Σοφιάς σε τζαμί. Το ζήτημα είναι πως θα βάλουμε τα πράγματα σε μια σειρά. Εγώ προσωπικά δεν είμαι του δόγματος «σφάξε με πασά μου να αγιάσω», αλλά δεν είμαι επίσης του δόγματος μιας απλά συναισθηματικής αντίδρασης που δεν θα στηρίζεται από τις κατάλληλες πρωτοβουλίες στην εξωτερική και στην  αμυντική μας πολιτική.

 -Ένας χρόνος διακυβέρνησης Νέας Δημοκρατίας ή ένας χρόνος διαχείρισης μιας νέας πολιτικής κατάστασης με αποκορύφωμα την πανδημία του κορωνοϊού;

Ένας χρόνος που αποκάλυψε ότι δεν έχουμε μόνο ένα βουνό να ανέβουμε, αλλά τρία. Εμείς νομίζαμε ότι θα ανεβαίναμε μόνο το βουνό της οικονομίας και μπροστά μας εμφανίστηκαν άλλα δύο βουνά. Το βουνό του κορωνοϊού και το βουνό της Τουρκίας. Όσο κι αν μέχρι τώρα έχουμε θετικά πεπραγμένα και στις τρεις περιπτώσεις, οι προσπάθεια συνεχίζεται και εντείνεται.

-Το βουνό της Τουρκίας όμως έπρεπε να το περιμένετε. Εδώ από την Αθήνα, όταν είχε έρθει ο Ερντογάν, επί κυβέρνησης Σύριζα, ανοικτά είχε αμφισβητήσει την Συνθήκη της Λωζάννης.

Προφανώς ξέραμε ότι η Τουρκία είναι δίπλα μας έτσι κι αλλιώς, ξέραμε ότι είναι κακός γείτονας και ξέραμε ότι το τελευταίο διάστημα είχε ενταθεί ο προκλητικός τόνος της. Εκείνο όμως το οποίο φάνηκε ξεκάθαρα μπροστά μας, είναι ότι έχουμε μια αύξηση της έντασης με ρυθμούς γεωμετρικής προόδου. Σε αυτό αναφέρομαι. Μην ξεχνάτε, αυτό το οποίο έγινε στον Έβρο ήταν ουσιαστικά πόλεμος. Μια καθοδηγούμενη εισβολή μεταναστών υποκινούμενη από το καθεστώς της Τουρκίας.

-Όντως αντέδρασε πολύ σωστά στον Έβρο η κυβέρνηση. Λειτούργησαν ακαριαία τα αντανακλαστικά της.

Εμείς αντιδράσαμε, αλλά να, αυτό το περιστατικό δεν το είχαμε όλα τα προηγούμενα χρόνια. Να προσθέσω: ο Ερντογάν είναι εκεί, στη θέση του, από το 2001. Για την Αγιά Σοφιά προχώρησε τώρα. Αυτό δεν σχετίζεται με την δική μας κυβέρνηση. Σχετίζεται με την εξέλιξη των πραγμάτων στην Τουρκία και με την αλαζονεία του ιδίου.

Εμείς από την δική μας πλευρά έχουμε δώσει δείγματα γραφής, και στον Έβρο, και με τον αγωγό φυσικού αερίου East med, που το χειρίστηκα εγώ προσωπικά, για τον οποίο ο Ερντογάν είχε πει στις αρχές Δεκεμβρίου ότι δεν έχουμε το δικαίωμα εμείς, η Κύπρος και το Ισραήλ να προχωρήσουμε σε συμφωνία. Στις 2 Ιανουαρίου προχωρήσαμε και οι τρεις πλευρές σε συμφωνία, και στείλαμε με αυτόν τον τρόπο ένα μήνυμα αποφασιστικότητας. Αλλά η προσπάθεια, όπως σημείωσα και πριν, δεν τελείωσε. Πρέπει να είμαστε σε επιφυλακή και για το επόμενο χρονικό διάστημα. 

-Είστε ειλικρινής ως άνθρωπος και ως πολιτικός. Πείτε μας τι δεν έκανε σωστά η ΝΔ στον ένα χρόνο διακυβέρνησης της.

Έχει δεχτεί ο ίδιος ο πρωθυπουργός ότι στο θέμα της μετανάστευσης δεν έπρεπε στο πρώτο εξάμηνο να καταργηθεί το αντίστοιχο υπουργείο. Έχει δεχτεί επίσης τα λάθη που έγιναν με τους διορισμούς στα νοσοκομεία, τα οποία όμως διορθώθηκαν. Είναι αδύνατον μια κυβέρνηση να είναι αλάνθαστη. Ωστόσο, αυτή την ώρα η αποδοχή μας ξεπερνάει κατά πολύ, σε όλες τις δημοσκοπήσεις, την αποδοχή που είχαμε ακόμη και την ημέρα που κερδίσαμε τις εκλογές, και νομίζω πως αυτό που πρέπει να προσέξουμε βασικά είναι αυτά τα μεγάλα ποσοστά αποδοχής να μην οδηγήσουν σε κάποια αντίληψη αυταρέσκειας και έπαρσης από την δική μας πλευρά.

-Ο πρωθυπουργός μιλά για εξάντληση της 4ετίας. Γιατί να μην κάνει εκλογές τώρα που δημοσκοπικά προηγείται δυναμικά, ώστε να κάνει μια νέα αφετηρία, μετά από την πανδημία του κορωνοϊού που ομολογουμένως η κυβέρνηση χειρίστηκε με επιτυχία;

Τα μεγάλα δημοσκοπικά ποσοστά τα έχουμε ακριβώς επειδή ο κόσμος, όχι μόνο οι δικοί μας ψηφοφόροι αλλά και μια μερίδα συμπολιτών μας που δεν μας ψήφισαν, βλέπει ότι υπάρχει μια σοβαρή και αξιόπιστη διαχείριση από μια κυβέρνηση που είναι  προσανατολισμένη στο έργο. Εάν υιοθετήσουμε αυτή την προσέγγιση, εκμεταλλευόμενοι δηλαδή τις δημοσκοπήσεις και να πάμε σε εκλογές, όλη αυτή η εντύπωση που έχει δημιουργηθεί στον κόσμο –την θετική για την κυβέρνηση, κινδυνεύει να ανατραπεί. Εμείς έχουμε εκλεγεί για να κάνουμε την δουλειά μας, πρέπει να είμαστε προσανατολισμένοι στην δουλειά μας και αυτό είναι νομίζω ένα καινούργιο εάν θέλετε –μετά την 10ετή κρίση που πέρασε η χώρα, πολιτικό αφήγημα αλλά και πολιτική πρακτική την οποία πρέπει να υπηρετήσουμε μέχρι τέλους.

-Να περάσουμε σε ένα άλλο θέμα, στις καταγγελίες Καλογρίτσα, στην ηχογραφημένη συνομιλία Μιωνή - Παππά, στις καταγραφές της ΕΥΠ. Τι είναι όλα αυτά κύριε Χατζηδάκη; Πάντα στην Ελλάδα θα υπάρχει ένα παρακράτος, όπως λένε κάποιοι, μέσα στο ίδιο το κράτος;

Όλα αυτά δεν έχουν έρθει στην επιφάνεια από την πλευρά της ΝΔ, επομένως δεν έχω να υπερασπιστώ κανέναν. Έχω να σημειώσω απλώς, ότι αποδεικνύεται για όλους μας, ότι αυτοί που μας κυβερνούσαν δεν ήταν απλά δογματικοί, δεν ήταν απλά εκτός ευρωπαϊκής και οικονομικής πραγματικότητας, ήταν και αδίστακτοι. Ήταν και κυνικοί. Φάνηκε, πια, ότι ήταν έτοιμοι για διαπλοκή από την πρώτη ημέρα που ανέλαβαν την εξουσία. Και όλα αυτά τα οποία αποκαλύπτονται δεν τα λες και για ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς.   

-Όταν όμως οι πολίτες διαπιστώνουν τέτοιου είδους συναλλαγές και δοσοληψίες για ποιο λόγο να έχουν εμπιστοσύνη στους πολιτικούς ότι θα λύσουν τα προβλήματα τους; Δεν τίθεται εδώ ζήτημα αληθινής Δημοκρατίας;

Τίθεται ένα θέμα προφανώς αλγεινής εντύπωσης για την πολιτική, την οποία όμως δεν είμαι σε θέση να προσυπογράψωˑ δηλαδή δεν σημαίνει ότι επειδή ένας γείτονας σας συλλαμβάνεται για κάτι είστε ένοχος και εσείς –επειδή μένετε στην ίδια γειτονιά. Ο καθένας πρέπει να κριθεί σύμφωνα με αυτά τα οποία αντιστοιχούν στον ίδιον και όχι σύμφωνα με αυτά που αντιστοιχούν στους διπλανούς του.

 -Ωστόσο, ο κόσμος βλέποντας όλα αυτά τα φαινόμενα αναρωτιέται ποιος τελικά κυβερνά αυτόν τον τόπο -για να δανειστούμε τη φράση του αείμνηστου Κωνσταντίνου Καραμανλή. Ποιοι κυβερνούν, πολιτικοί, παρακρατικοί, εξωγενείς ή εξωθεσμικοί παράγοντες;

Τι θέλετε να γίνει συγκάλυψη; Πρέπει να απέχουμε νομίζω από δύο άκρα ως προς αυτά, εμείς οι πολιτικοί. Το ένα άκρο είναι η αβάσιμη στοχοποίηση αντιπάλων –απλά και μόνο για να κερδίσουμε κάποιους πολιτικούς πόντους προσωρινάˑ δεν μπορεί κανείς να παίζει  με υπολείψεις συνανθρώπων μας –δεν θα έλεγα εγώ απλά πολιτικών και μόνο. Το άλλο το οποίο θα πρέπει να αποφύγουμε είναι η συγκάλυψη. Ο κόσμος πάλι εάν δει ότι ισχύει «ο κόρακας κοράκου μάτι δεν βγάζει» θα έχει πάλι θέμα με την πολιτική. Επομένως, νομίζω, αυτοί οι οποίοι κατηγορούνται θα πρέπει να δώσουν εξηγήσεις και πολύ περισσότερο να κάνουν μηνύσεις εάν θεωρούν ότι θίγονται.

-Να περάσουμε σε άλλη ενότητα ερωτήσεων. Ο ΠΟΥ λέει ότι η πανδημία μπορεί να γίνει χειρότερη ακόμη και τώρα το καλοκαίρι, αυτό μπορεί να σημαίνει στο βάθος νέο μνημόνιο κύριε Χατζηδάκη; Πόσο να αντέξει αυτή η Οικονομία, και εκεί που πάμε να σηκώσουμε κεφάλι τρώμε και μια νέα καρπαζιά. Και αυτή η πανδημία πόσο μας στοίχισε; Εδώ πάμε για ένα χρέος της τάξεως του 200% του ΑΕΠ. Πως και πότε θα ανακάμψει αυτή η χώρα;

Στοίχισε και στην Ελλάδα και σε ολόκληρη την Ευρώπη. Για αυτόν τον λόγο υιοθετούνται και τα μέτρα από το Ταμείο Ανάκαμψης. Ακριβώς γιατί έγινε κατανοητό και στις ισχυρότερες χώρες ότι η Ευρώπη δεν θα μπορούσε να κλείσει τα μάτια της μπροστά σε αυτό το φαινόμενο. Τώρα, το πώς εξελιχθούν τα πράγματα με τον κορωνοϊό κανείς δεν μπορεί να μας το πει. Ελπίζει κανείς ότι το πράγμα θα εξελιχθεί θετικά, αλλά αυτό εξαρτάται δυστυχώς από τον ίδιο τον κορωνοϊό και τα χαρακτηριστικά του, από το εμβόλιο πότε θα βρεθεί και από το πόσο θα υπάρξει πειθαρχία –όχι μόνο σε εθνικό αλλά και σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Υπάρχουν ανησυχίες αυτή την ώρα, θα φανεί πως θα εξελιχθεί το ζήτημα –το παρακολουθούμε όλοι μας μέρα μέρα. Εμείς ξεκινάμε από ένα σημείο αφετηρίας που είναι καταρχάς θετικό για τη χώρα –αναφέρομαι στον τρόπο αντιμετώπισης του ζητήματος, αλλά αυτό δεν πρέπει να μας οδηγεί σε εφησυχασμό από δω και πέρα.

-Πολύ σωστά τα λέτε, αλλά το ντεσαβαντάζ το δικό μας, ως Ελλάδα δηλαδή, είναι ότι ξεκινάμε σε σχέση με άλλες χώρες με αυτό που σας είπαμε πριν –με ένα χρέος 200%.

Σας είπα και πριν, εκεί που είχαμε τα γνωστά οικονομικά ζητήματα προέκυψε και το ζήτημα του κορωνοϊού –όχι μόνο στο υγειονομικό αλλά και στο οικονομικό επίπεδο. Προσπαθούμε να το αντιμετωπίσουμε όχι μόνο με μέτρα απαλυντικά σε διάφορους κλάδους και κατηγορίες των συμπολιτών μας, αλλά και με διαρθρωτικά μέτρα. Παραδείγματος χάριν σε αυτό εδώ το υπουργείο υιοθετήσαμε πρόσφατα τον περιβαλλοντικό νόμο –που μεταξύ των άλλων προβλέπει δραστική απλούστευση των περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων για να διευκολύνουμε την προσέλκυση επενδύσεων στην Ελλάδα. Προχωρούμε με τον χωροταξικό νόμο, ο οποίος και αυτός έχει τα δικά του αναπτυξιακά χαρακτηριστικά. Έχουμε τα προγράμματα ενεργειακής εξοικονόμησης για να κινηθεί μεταξύ των άλλων ο κατασκευαστικός κλάδος. Και πιστεύουμε βασίμως –αν δεν έχουμε τελείως απρόσμενες εξελίξεις σε διεθνές επίπεδο σε σχέση με τον κορωνοϊό, ότι το 2021 θα είναι χρονιά ισχυρής ανάπτυξης για την ελληνική οικονομία.    

-Δύο χρόνια πέρασαν από την αλήστου μνήμης τραγωδία στην Ανατολική Αττική. Φοβάστε μήπως ξαναζήσουμε τέτοιες τραγικές στιγμές; Τι αλλάξατε για αυτούς τους κατοίκους που έχασαν τις ζωές τους στις φλόγες; Το σχέδιο σας φοβάστε μήπως «κολλήσει» στην γραφειοκρατία; Τι γίνεται με τον Ειδικό Πολεοδομικό Σχεδιασμό στο Μάτι; Πότε θα γκρεμιστούν όλα τα αυθαίρετα;

Όσα έγιναν στην περιοχή πρωτίστως οφείλονταν σε τρομερά λάθη στο επίπεδο της πολιτικής προστασίας. Δεν θέλω να τα επαναλάβω, είναι γνωστά. Βεβαίως υπήρχαν και θέματα που σχετίζονταν με την οικιστική ανάπτυξη στην περιοχή –οι δίοδοι στη θάλασσα και ούτω καθ’ εξής. Για αυτό τον λόγο προσπαθούμε να δώσουμε έναν καινούργιο χαρακτήρα στο Μάτι, βασισμένοι σε μελέτες οι οποίες έγιναν από τα μεγαλύτερα μελετητικά γραφεία της χώρας –υπό την επίβλεψη του ΤΕΕ. Δεν πάμε σε λογική ισοπέδωσης, κυριολεκτικά και μεταφορικά, αλλά δεν μπορούμε να ανεχθούμε και τις αυθαιρεσίες –διότι ανεχόμενοι τις αυθαιρεσίες στέλνουμε το μήνυμα ότι δεν διδαχτήκαμε τίποτε από αυτήν την τραγωδία.

-Ως υπουργός έχετε μεγάλη ευαισθησία στην οικολογία και επιδεικνύεται μεγάλη κινητικότητα με κατάθεση «πράσινων νομοσχεδίων» -είτε αφορούν την ηλεκτροκίνηση, είτε τις Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων και πολλά άλλα. Ωστόσο, στο περιβαλλοντικό νομοσχέδιο αντιμετωπίσατε σφοδρές αντιδράσεις από τα κόμματα της αντιπολίτευσης και από τις περιβαλλοντικές οργανώσεις. Σας κατηγόρησαν ότι εξυπηρετείτε επενδυτικά σχέδια, ότι προς χάριν των επενδύσεων προωθείτε την αλόγιστη επέκταση των βιομηχανιών ΑΠΕ –κατ’ επέκταση την υποβάθμιση του περιβάλλοντος, και ότι προωθείτε μεταλλευτικές δραστηριότητες και εξορύξεις υδρογονανθράκων σε περιοχές προστασίας της φύσης. Τι απαντάτε;

Ότι ακολουθούμε έναν ευρωπαϊκό δρόμο, έναν δρόμο κοινής λογικής. Στις περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα της φοβερής καθυστέρησης στην Ελλάδα που είναι επί ζημία της ελληνικής οικονομίας. Όταν η έκδοση περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων διαρκεί χρονικά 6 – 8 έτη, ενώ σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες είναι 100 – 150 ημέρες, δεν μπορεί κανείς βασίμως να προσδοκά πολλές επενδύσεις στην χώρα. Αυτό κάνουμε. Και στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τις οποίες πράγματι ενισχύουμε, θα ήθελα να ακούσω ποιο είναι το πραγματικό αντεπιχείρημα. Θέλουμε να κρατήσουμε τον λιγνίτη, ο οποίος δεν είναι μόνο ρυπογόνος αλλά και ζημιογόνος για την ΔΕΗ; Θέλουμε να έχουμε για πάντα τα εισαγόμενο φυσικό αέριο; Δεν θέλουμε να αξιοποιήσουμε τον ελληνικό ήλιο, τον ελληνικό άνεμο, προκειμένου να έχουμε φτηνή πράσινη ενέργεια; Εάν δεν θέλουμε ούτε τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, το μόνο που απομένει στη χώρα είναι να προχωρήσει με κεριά.

-Ο Κωστής Χατζηδάκης είναι ένας παλιός ΟΝΝΕΔίτης. Τι θυμάστε από εκείνα τα χρόνια; Υπάρχει ακόμα η «φλόγα» μέσα σας, με την έννοια ότι η σημερινή εποχή δεν σηκώνει κομματικούς φανατισμούς και παρωπίδες.

Ήταν σίγουρα τα πιο γλυκά χρόνια της πολιτικής πλευράς της ζωής μου και αυτό γιατί τα χρόνια της ΟΝΝΕΔ ήταν έντονα με πολιτικές μάχες, αλλά και με ιδέες και προτάσεις οι οποίες ορισμένες τώρα ξεκίνησαν να γίνονται πράξεις. Εκείνα τα χρόνια χτίστηκαν για μένα και πολλές φιλίες οι οποίες παραμένουν μέχρι σήμερα πολύ δυνατές. Η ΟΝΝΕΔ είναι ένα κομμάτι της ζωής μου, πολύ σημαντικό κομμάτι της ζωής μου. 

 - Ένας υπουργός έχει ελεύθερο χρόνο και όταν έχει τι κάνει; Διαβάζει βιβλία, ακούει μουσική, μαγειρεύει ή κάνει αθλητισμό;

Τα τελευταία χρόνια έχουν αλλάξει τα πράγματα στη ζωή μου, όχι λόγω του υπουργείου –και προηγουμένως είχα κομματικές υποχρεώσεις και ήμουν ξανά υπουργός. Αυτό που άλλαξε είναι ότι παντρεύτηκα, κάναμε ένα παιδί. Αυτά αλλάζουν ως ένα βαθμό τις προτεραιότητες που έχεις στη ζωή σου, αλλάζουν τον ψυχισμό σου και φυσικά αλλάζεις το καθημερινό σου ωράριο. Δεν σημαίνει ότι δεν ασκώ τα καθήκοντά μου, εδώ είμαι από το πρωί μέχρι το βράδυ, αλλά προσπαθώ όσο γίνεται είτε νωρίς το πρωί είτε αργά το βράδυ είτε τις Κυριακές να είμαι σε επαφή με τον Γιάννη τον γιο μας –γιατί σκέφτομαι τον εαυτό μου, πόσο δεν θα μου άρεσε εάν δεν μου έδινε σημασία ο πατέρας μου και η μητέρα μου όταν ήμουν μικρός.

-Η μυρωδιά της Κρήτης σας λείπει; Όταν πάτε κάτω ποιο είναι το πρώτο πράγμα που κάνετε;

Τώρα πάω πολύ λιγότερο. Εγώ ήμουν στην Κρήτη μέχρι 18 χρονών. Δεκαοκτώ χρόνια δεν διαγράφονται από την ζωή σου. Εκεί μεγάλωσα, εκεί τελείωσα το σχολείο. Μέσα μου αισθάνομαι πάντα Κρητικός, και πάντα μόλις κατεβαίνω στο αεροδρόμιο, στο λιμάνι, αισθάνομαι ότι είμαι εντός έδρας.