Ο χρόνος τελειώνει

Ο χρόνος είναι αμείλικτος για την ελληνική κυβέρνηση εξαιτίας των άδειων κρατικών ταμείων και των πολλών υποχρεώσεων που έχουν δημιουργηθεί

Γράφει ο Προκόπης Χατζηνικολάου*

Στην πλέον κρίσιμη φάση της έχει εισέλθει η διαπραγμάτευση της κυβέρνησης με τους δανειστές, καθώς ο χρόνος τελειώνει και όλα θα πρέπει να έχουν λυθεί τα επόμενα 24ωρα. Η ελληνική πρόταση (των 47 σελίδων) έχει περιορισμένης έκτασης αλλαγές σε μια ύστατη προσπάθεια να επιτύχει έναν συμβιβασμό και να ληφθεί μία απόφαση μιας τρίτης παράτασης του υφιστάμενου προγράμματος, που λήγει στο τέλος του μήνα, δεδομένου ότι έως τότε δεν μπορεί να έχει συμφωνηθεί ένα τρίτο Μνημόνιο (ή όπως αυτό θα αποκαλείται) και η χώρα δεν μπορεί να μείνει χωρίς πρόγραμμα. Και αυτό διότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν μπορεί να χορηγεί ρευστότητα στο τραπεζικό σύστημα.

Ωστόσο, για να εγκριθεί τρίτη παράταση από τα ευρωπαϊκά Κοινοβούλια και ιδίως από το γερμανικό, θα πρέπει να υπάρξει προηγουμένως συμφωνία με την τρόικα (staff level agreement) και να ψηφιστούν κάποια από τα προαπαιτούμενα που θα έχουν συμφωνηθεί. Ο χρόνος είναι αμείλικτος για την ελληνική κυβέρνηση εξαιτίας των άδειων κρατικών ταμείων και των πολλών υποχρεώσεων που έχουν δημιουργηθεί. Η κατάσταση έχει ξεπεράσει κάθε προηγούμενο με αποτέλεσμα να έχει δημιουργηθεί ένα ασφυκτικό κλίμα στην αγορά.

Η κατάσταση είναι δραματική και για τα Ταμεία, καθώς αποτελεί καθημερινό πονοκέφαλο για τις διοικήσεις τους η εξεύρεση πόρων για να πληρωθούν οι συντάξεις, ενώ την ίδια στιγμή το κράτος έχει σταματήσει οποιαδήποτε πληρωμή στους προμηθευτές του Δημοσίου. Η εξέλιξη αυτή οδηγεί σε ασφυξία την αγορά καθώς δημιουργούνται αλυσιδωτές αντιδράσεις μεταξύ των επιχειρήσεων εξαιτίας των καθυστερήσεων στις πληρωμές.

Στον «αέρα» βρίσκονται και εκατοντάδες οδικά, σιδηροδρομικά, λιμενικά, αποχετευτικά έργα, έργα υγείας και επιχειρηματικά σχέδια, λόγω της στάσης πληρωμής από το Ελληνικό Δημόσιο. Αυτή τη στιγμή οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του Δημοσίου ξεπερνούν τα 4,4 δισ. ευρώ. Οι οφειλές όμως του Δημοσίου είναι πολύ μεγαλύτερες. Οπως προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών το κράτος χρωστάει σε προμηθευτές του τα εξής:

- Αμεσες οφειλές υπουργείων 274 εκατ. ευρώ

- Οφειλές Τοπικής Αυτοδιοίκησης 319 εκατ. ευρώ

- Οφειλές Ταμείων 2,008 δισ. ευρώ εκ των οποίων τα 1,38 δισ. ευρώ οφείλονται από τον ΕΟΠΥΥ και από το Ταμείο πρόνοιας δημοσίων υπαλλήλων 382 εκατ. ευρώ

- Οφειλές νοσοκομείων 903 εκατ. ευρώ

- Οφειλές νομικών προσώπων 237 εκατ. ευρώ

- Εκκρεμείς επιστροφές φόρων 688 εκατ. ευρώ.

Από τα στοιχεία αυτά προκύπτει ότι η αγορά έχει επιβαρυνθεί στο πρώτο τρίμηνο του έτους με επιπλέον 717 εκατ. ευρώ σε σχέση με το ποσό που χρωστούσε το Δημόσιο στα τέλη του 2014. Σύμφωνα με εκθέσεις το ποσοστό των επισφαλειών που αναγκάζονται κάθε χρόνο να διαγράφουν οι εταιρείες στην Ελλάδα ανέρχεται πλέον στο 10% περίπου των ετήσιων εσόδων τους, όταν στο εξωτερικό το αντίστοιχο ποσοστό δεν ξεπερνά το 3%.

Η στάση πληρωμών οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι η κυβέρνηση επιλέγει να μην πληρώσει τις οφειλές του Δημοσίου, ώστε να έχει πόρους για να καλύπτει μισθούς, συντάξεις και υποχρεώσεις προς το εξωτερικό. Σύμφωνα με στελέχη του Γενικού Λογιστηρίου, το ύψος των οφειλών του κράτους αυξήθηκε αισθητά τον Μάιο, που τα προβλήματα ρευστότητας εντάθηκαν και το Δημόσιο είχε ανάγκη περισσότερων διαθέσιμων κεφαλαίων. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, η κυβέρνηση έχει χρησιμοποιήσει το εργαλείο του βραχυπρόθεσμου δανεισμού (repos) από τους κρατικούς φορείς σε πρωτοφανή έκταση. Στο τέλος Απριλίου είχαν γίνει repos καθαρού ύψους 10,3 δισ. ευρώ.

*Το κείμενο δημοσιεύεται στο φύλλο Ιουνίου της “Boulevard” και συντάχθηκε στις αρχές του μήνα

**ΦΩΤΟ: Βούλα Παπαϊωάννου/Μύκονος, Μύλοι, δεκαετία '50. © Φωτογραφικό Αρχείο Μουσείου Μπενάκη / Δικαίωμα χρήσης Βoulevard