Έστι μεν ουν Ελλάς και η Μακεδονία

Στις βουλευτικές εκλογές του Μαρτίου του 2000 (αλησμόνητες για τους νεοδημοκράτες εκείνους που κατέβηκαν στο Σύνταγμα με τα λάβαρα μετά τα πρώτα exit polls…) είχα διοριστεί εκλογικός αντιπρόσωπος σε ένα χωριό της Δυτικής Μακεδονίας (δεν έχει σημασία σε ποια περιοχή).

Από τον Ηλία Δημητρέλλο

Το πρωί του Σαββάτου πηγαίνοντας στο Δημαρχείο που άνηκε το εν λόγω χωριό για να παραλάβω τον εκλογικό σάκο και το τμήμα, οι υπάλληλοι που με εξυπηρέτησαν, μιλούσαν μεν ελληνικά, με έντονη σλάβικη προφορά δε. Είχα αρχίσει να το ψυλλιάζομαι.

Το πρωί της Κυριακής περί τις 6, έφθασα στο εκλογικό μου τμήμα. Μπαίνοντας μέσα ακούω να μιλούν σλάβικα. Ήταν η εφορευτική επιτροπή αποτελούμενη από νεαρά άτομα της ηλικίας μου (τότε…). Με το που με είδαν, ξεκίνησαν να μιλούν ελληνικά. Κατά την διάρκεια της εκλογικής διαδικασίας διαπίστωσα ότι όλα τους ήταν ευγενικά και μορφωμένα παιδιά, έχοντας σπουδάσει σε διάφορες πόλεις στην Ελλάδα.

Όλοι οι κάτοικοι του χωριού ήταν σλαβόφωνοι στις μεταξύ τους επικοινωνίες. Οι δε άνω των 75-80 ετών σχεδόν αγνοούσαν την ελληνική. Μάλιστα χρειάστηκε αρκετές φορές να μπω κι εγώ στην κάλπη με τα ψηφοδέλτια ανά χείρας για βοηθήσω ηλικιωμένους να ψηφίσουν το κόμμα της αρεσκείας τους, καθώς δεν μπορούσαν να διακρίνουν την ελληνική γραφή. Οι περισσότεροι είχαν σλαβική συνείδηση, για το λόγο αυτό είχαν σταυρώσει μαζικά έναν υποψήφιο του κυβερνώντος κόμματος (όχι τον Γιώργο Λιάνη), ο οποίος, όπως μου είχαν αναφέρει, δήλωνε ευθαρσώς μειονοτικός. Οι περισσότεροι επίσης, είχαν συγγενείς στην άλλη πλευρά των συνόρων, οι οποίοι είχαν καταφύγει εκεί μετά την ήττα των δυνάμεων του ΚΚΕ στον Εμφύλιο για να γλυτώσουν από τον ελληνικό στρατό, και δεν είχαν επιστρέψει έκτοτε στο χωριό τους. 

Η ύπαρξη μειονότητας με σλαβική συνείδηση στις περιοχές αυτές είναι ένα υπαρκτό γεγονός και δεν θα πρέπει να παραγνωρίζεται, ούτε να κρύβεται κάτω από το χαλάκι, πόσω μάλλον όταν επιχειρείται με διαδικασίες fast track η παραχώρηση του ονόματος «Μακεδονίας» στους Σκοπιανούς. Αν μάλιστα ληφθούν υπ’ όψιν τα εκλογικά αποτελέσματα του «Ουράνιου Τόξου», πολιτικού φορέα τους, στις Ευρωεκλογές του 1994 που κατήλθε αυτόνομο και σε περίοδο εθνικής έντασης, φαίνεται οι δίγλωσσοι με σλαβική συνείδηση αριθμούν περί τις 10.000. Αριθμός μικρός μεν σε σχέση με το συνολικό πληθυσμό της χώρας, σημαντικός μεν, καθώς είναι συγκεντρωμένος σε περιοχές που συνορεύουν με τα Σκόπια. 

Είναι προφανές ότι το πρόβλημα με τα Σκόπια δεν είναι το ονοματολογικό. Το ονοματολογικό αποτελεί το όχημα για να κατοχυρωθούν αξιώσεις εκ μέρους των Σκοπιανών και να προταθούν νέες. Η καπήλευση της Ιστορίας ίσως θα είναι το μικρότερο πρόβλημα, όταν θα τεθούν αξιώσεις (που θα τεθούν μετά βεβαιότητας, όπως έχουν πράξει οι Τσάμηδες) για επιστροφή περιουσιών ή αποζημίωση από τους συγγενείς εκείνων που ακολούθησαν το ΣΝΟΦ (CHOΦ ή Σλαβομακεδονικό Λαϊκό Απελευθερωτικό Μέτωπο) και εγκατασταθήκαν στα Σκόπια. Ή ακόμη και για την επιστροφή τους στα ελληνικά εδάφη με το πρόσχημα της επανένωσης των οικογενειών… Φυσικά, ανάλογες αξιώσεις για την προστασία των εναπομεινάντων Ελλήνων στα Σκόπια που έχουν καταφέρει να διατηρήσουν ελληνική συνείδηση, αποκλείεται να τεθούν από την ελληνική πλευρά, καθότι ως χαρακτήρες αρεσκόμαστε να αυτοχαρακτηριζόμαστε «γενναιόδωροι», αρνούμενοι να παραδεχθούμε ότι είμαστε επί της ουσίας φοβισμένα ανθρωπάκια όταν πρόκειται να διεκδικήσουν τα εθνικά αυτονόητα.

Με αφορμή και τα ανωτέρω, ευλόγως τίθενται ερωτήματα που συνειδητά όμως παραμένουν αναπάντητα.

Οι Σκοπιανοί έχουν πράγματι να κερδίσουν από μια συμφωνία για το όνομα με την Ελλάδα (είσοδος σε Ευρωπαϊκή Ένωση – ΝΑΤΟ, κατοχύρωση «μακεδονικού» έθνους, γλώσσας, ονόματος Μακεδονίας κλπ). Στοιχεία δηλαδή συστατικά του έθνους τους.

Εμείς, ως έθνος, τι ακριβώς κερδίζουμε από τη συμφωνία αυτή; Ποια η βιασύνη μας να κλείσουμε άρον – άρον τη συμφωνία και που οφείλεται;

Για ποιο λόγο ο διεθνής παράγων μας πιέζει, αν όχι μας εξωθεί, να παραχωρήσουμε το όνομα «Μακεδονία», όταν υποτίθεται ότι είναι χαμένη υπόθεση, σύμφωνα με τους γνωστούς κερματοδέκτες – ενδοτικούς που σαλπίζουν υποχώρηση σε κάθε εθνική υπόθεση;

Αφού σύμφωνα με το κυβερνητικό αφήγημα, όλα τα κράτη έχουν αναγνωρίσει τα Σκόπια ως «Μακεδονία», γιατί οι Σκοπιανοί θέλουν διακαώς συμφωνία με την Ελλάδα; Θα μπορούσαν κάλλιστα να αρκεστούν στην αναγνώριση όλων των υπολοίπων κρατών, αφήνοντας τη μικρή Ελλάδα να σκούζει για την χαμένη υπόθεση του ονόματος. Η δε είσοδός τους στους διεθνείς οργανισμούς θα μπορούσε να λάβει χώρα από το παράθυρο.

Και το κυριότερο ίσως. Υπάρχουν ανταλλάγματα (χρέος κλπ) για την παραχώρηση του ονόματος και ποιος τα έλαβε;

Και στην τελική, ποια ήταν η εθνική ζημία που υπέστημεν από το 1991 έως σήμερα από τη μη λύση του ονοματολογικού. Υπαρκτή φυσικά εθνική ζημία, και ουχί στη σφαίρα του φαντασιακού των θιασωτών της υποχώρησης.

Ρητορικά ερωτήματα; Ναι. Εθνικής όμως σημασίας.

*Φωτό: Κυκλάδες δεκατία 50' / Φωτό: Ζαχαρίας Στέλλας