Θεόδωρος Ρουσόπουλος: Στα άκρα ο κόσμος

Οι κοφτερές και οι άδικες πέτρες της πολιτικής τον χτύπησαν άσχημα. Μπορεί και να τον μάτωσαν. Σίγουρα, υποθέτω, ό,τι οι νύχτες του ήταν άγρυπνες και οι μέρες του μόνες. Συνήθως έτσι συμβαίνει όταν από τα ψηλά βρίσκεσαι στα χαμηλά, λιθοβολημένος από ένα θορυβώδες πλήθος κομματικών συμφερόντων. Θα μου πείτε έτσι είναι η πολιτική, αυτά είναι τα αιώνια πάθη της Ελλάδος. Δεν θα διαφωνήσουμε και πολύ. Κάπως έτσι, άλλωστε, είναι και η καθημερινότητα με τους άξιους να έχουν πολέμιους τους μέτριους και τους τιποτένιους. Το ζητούμενο -και μέγα κατόρθωμα, είναι, όπως έλεγε ο Σεφέρης, το πώς θα καταφέρεις να βγεις από τον πόνο της ματωμένης πληγής σου. Να σηκωθείς και να περπατήσεις. Και ο Θεόδωρος Ρουσόπουλος το κατόρθωσε. Μετά από τα δέκα πέτρινα χρόνια του, τόσο περίπου κράτησε η βαριά σκιά της υποθέσεως Βατοπεδίου που τον τύλιξε, εμφανίζεται ενώπιον μας πλήρως δικαιωμένος και ζητά την ψήφο μας. Στη ζωή, σε αυτό το μεγάλο αίνιγμα, ξέρετε, όλα –αργά ή γρήγορα, έχουν την δικαίωση τους. Πάντα βλέπει Αυτός που εμείς δεν βλέπουμε…

Επειδή τον ξέρω τον Ρουσόπουλο, χωρίς ποτέ ο ίδιος να μου έχει εκμυστηρευθεί το παραμικρό, είμαι βέβαιος ό,τι όλα αυτά τα δύσκολα χρόνια ψυχώθηκε και κραταιώθηκε από τον χαρακτήρα του. Από την βαθιά παιδεία και το ήθος του. Από την ευγένεια και την καλοσύνη του, σε πείσμα φυσικά των πολιτικών σεισμών και των κομματικών αναιδών. Δεν βγήκε ποτέ στα τηλεοπτικά «πρωινάδικα» να κλάψει το δίκιο του, αλλά  μέσα στη σιωπή της μοναξιάς του αφιερώθηκε σε αυτό που εξευγενίζει την ψυχή. Στα γράμματα. Σπουδές στον ελληνικό πολιτισμό, στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, και εσχάτως Διδάκτορας Ιστορίας από το πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου.

Θεμιστοκλέους και Πανεπιστημίου 1956. Εκλογικό κέντρο ΕΡΕ

Όπως τον θυμόμουν ως δημοσιογράφο και ως υπουργό Επικρατείας στην κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή, όταν συναντηθήκαμε για την συνέντευξη στην Boulevard σε τίποτε δεν ήταν αλλαγμένος Η ίδια ευγένεια, ή ίδια πραότητα στο λόγο του, η ίδια μετριοπαθή πολιτική αντίληψη. Μόνο τα μαλλιά του ήταν αρκετά πιο άσπρα από πριν! Και τα δικά μου πιο αραιά από τότε που είχαμε γνωριστεί! Γνωριζόμαστε κάπου τριάντα χρόνια. Θυμάμαι την ημερομηνία της συναντήσεως μας: 31 Μαΐου 1987. Την ημέρα που εξέπεμψε στην Αθήνα ο πρώτος ελεύθερος μη κρατικός ραδιοφωνικός σταθμός, ο Αθήνα 9,84 FM STEREO, που δημιούργησε ο τότε Δήμαρχος Αθηναίων Μιλτιάδης Έβερτ. Μαζί μας, τότε, η Μαρία Ρεζάν, ο Βασίλης Τζανετάκος, ο Πάνος Παναγιωτόπουλος, ο Νίκος Χατζηνικολάου, ο Βασίλης Κανελλόπουλος και όλα τα καλά παιδιά της ελληνικής δημοσιογραφίας. Ο Ρουσόπουλος έμεινε στον Αθήνα 9,84 κάπου τρία χρόνια. Εγώ είκοσι τέσσερα. Εκείνος συνέχισε σε τηλεοπτικούς δρόμους. Ξανασυναντηθήκαμε μετά από δέκα χρόνια στο STAR CHANNEL. Μετά τον «τράβηξε» η πολιτική.

Με θαρραλέα αυτοκριτική, στη συνέντευξή του στην εφημερίδα μας, ο Θεόδωρος Ρουσόπουλος παραδέχεται για την χρεοκοπία της Ελλάδος ό,τι «λάθη κάναμε όλοι μας», ενώ δεν παραλείπει να αφήσει ευθείες αιχμές για το πολιτικό και μιντιακό σύστημα της μεταπολιτευτικής Ελλάδος. Με την ευτολμία που τον διακρίνει δεν θα διστάσει να μιλήσει για το μεγάλο λάθος που χαρακτήριζε την παράταξη (ΝΔ): «Να κάνουμε στην άκρη όταν ένας εξ ημών δίνοντας μάχη να επιτύχει καλύτερα αποτελέσματα βρίσκεται συνήθως μόνος του». Για να συμπληρώσει για την σημερινή ΝΔ «εάν ενωθούμε περισσότερο τότε θα αποφύγουμε όλα εκείνα τα λάθη που μας έκαναν στο παρελθόν να χάσουμε». Τα βέλη της κριτικής του θα πέσουν και στον σημερινό πρωθυπουργό λέγοντας ότι οδήγησε τον κόσμο στα άκρα, ενώ βλέποντας το αύριο της πατρίδας θα πει ό,τι πρέπει «να ζήσει αξιοπρεπέστερα ο φτωχός».

Κυρίες και κύριοι, αγαπητοί αναγνώστες, ο Θεόδωρος Ρουσόπουλος, υποψήφιος βουλευτής της ΝΔ στην Β΄ Αθηνών, στον βόρειο τομέα, στην Boulevard.

-Πως ερμηνεύετε το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών και τη νίκη της ΝΔ, ως ψήφο συνετισμού προς τον Σύριζα ή, ως ψήφο καθολικής αποδοκιμασίας του, δικαιώσεως και αποδοχής των θέσεων της σημερινής αξιωματικής αντιπολιτεύσεως;

Το ερώτημά σας υποκρύπτει αυτό που συχνά έχει ακουστεί και στο παρελθόν και ακούγεται πάλι. Εάν δηλαδή κερδίζει η Νέα Δημοκρατία ή χάνει ο Σύριζα. Το άκουσα και το 2004 ως εκπρόσωπος της ΝΔ τότε αλλά και το 2007. Η απάντηση είναι μία. Πάντα συμβαίνουν και τα δύο. Λειτουργούν ως συγκοινωνούντα δοχεία η δυσαρέσκεια από την κακή ή ελλιπή διακυβέρνηση και η προσδοκία από την επόμενη. Αν και δεν είναι ποσοτικό το θέμα αφού δεν υπάρχει ζυγαριά που να μπορεί να σταθμίσει την αποδοκιμασία σε σχέση με την αποδοχή, εάν δηλαδή είναι «καταραμένος» ο απερχόμενος και «ευλογημένος» ο ερχόμενος για ένα είμαι βέβαιος. Όταν η διαφορά που καταγράφεται σε μια εκλογική αναμέτρηση όπως των πρόσφατων ευρωεκλογών είναι τόσο μεγάλη τότε καταδεικνύει πως τα συναισθήματα του κόσμου είναι στα άκρα. Και όσον βεβαίως αφορά την απογοήτευση από τον Σύριζα, αυτό είναι θέμα που πρέπει να προβληματίσει την απερχόμενη κυβέρνηση. Όσο όμως αφορά την προσδοκία από την ΝΔ αυτό με ικανοποιεί από την μία αλλά με κάνει να νοιώθω μεγαλύτερη ευθύνη από την άλλη. Είμαστε ένα κόμμα που σε αυτόν τον προεκλογικό αγώνα δεν κατέφυγε σε ανεδαφικές υποσχέσεις και δεν δημαγώγησε, όπως έκανε ο αντίπαλός μας κατά κόρον στο παρελθόν. Ωστόσο γνωρίζουμε ότι οι προσδοκίες είναι μεγάλες γιατί η ζημιά που έγινε ήταν άνω του ορίου που μπορούσε να αντέξει ο πολίτης. Και στην οικονομία και στην κοινωνία. Έτσι λοιπόν για ν’ απαντήσω στο ερώτημά σας εκείνο που σίγουρα μας δεσμεύει όλους είναι την επόμενη τετραετία να απαντήσουμε στα αιτήματα του πολίτη όσο καλύτερα γίνεται.

-Ο Σύριζα σας κατηγορεί ό,τι η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ χρεοκόπησαν την χώρα και ό,τι εκπροσωπείτε το παλιό. Και νομίζω η ΝΔ είναι το πιο παλιό κόμμα της Μεταπολιτεύσεως. Από το 1974, μαζί με το ΚΚΕ, είναι το μόνο κόμμα που δεν μετεξελίχθηκε σε κάτι άλλο. Πάντοτε, ιστορικά εάν το δούμε, ο συντηρητικός – αστικός χώρος εξελισσόταν -Λαϊκό Κόμμα, Συναγερμός, ΕΡΕ, ΝΔ. Τι λέτε;

Διαφέρει κατά πολύ η αλλαγή ονομάτων από την ουσιαστική εξέλιξη. Ιστορικά όταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής άλλαξε δύο φορές όνομα στην κεντροδεξιά παράταξη της οποίας ηγήθηκε και οδηγήθηκε σε ίδρυση δύο κομμάτων (ΕΡΕ και ΝΔ) το έπραξε σε ταραγμένους πολιτικά καιρούς θέλοντας να σηματοδοτήσει μια νέα αρχή. Όμως οι βασικές αρχές του κόμματος που ίδρυσε το 1974 έχουν τόση επικαιρότητα και σήμερα που δεν βλέπω τον λόγο μιας αλλαγής μόνο για την αλλαγή. Η δεύτερη παρατήρησή μου είναι πως κάθε τι παλιό δεν σημαίνει ότι είναι κατ’ ανάγκην και απορριπτέο. Όπως παλαιά είναι και η εθνική μας ταυτότητα που ορίζεται από σταθερές οι οποίες δεν θα αλλάξουν ποτέ. Το ίδιο συμβαίνει και με την ταυτότητα της ΝΔ, η οποία εκπροσωπεί την παράταξη των μεγάλων εθνικών επιλογών.

Ως προς τις κατηγορίες του Σύριζα περί χρεωκοπίας, τώρα πια οι πολίτες γνωρίζουν καλά. Λάθη κάναμε όλοι. Εγκλήματα όμως στην οικονομία και στην κοινωνική συνοχή έκανε τόσα ο Σύριζα όσα ουδείς εξ αυτών που κατηγορεί.

-Σε τι διαφέρει η ΝΔ από τον Σύριζα, και τα δύο κόμματα «μνημονιακά» δεν είναι; Ίδιες περίπου «συνταγές» ακολούθησαν, ειδικά δε ο Σύριζα, μετά την μεγαλοπρεπή κυβίστησή του το καλοκαίρι του 2015,  υπερκέρασε την ΝΔ σε φιλοατλαντισμό και φιλευρωπαϊσμό. Είναι τυχαίο ό,τι όλοι οι ηγέτες των ΗΠΑ και της Ευρώπης «έπαιξαν» όλα αυτά τα χρόνια δυνατά το…χαρτί «Τσίπρας»; 

Ακόμη κι’ αν το ρήμα «έπαιξαν» που χρησιμοποιήσατε ήταν τυχαίο εν προκειμένω ταιριάζει απολύτως. Με τον Σύριζα «έπαιξαν» διότι δέχθηκε να ακολουθήσει πολιτικές που ουδείς εκ των υπολοίπων υιοθέτησε. Οι πιέσεις των εταίρων και πριν από την κρίση ως προς ορισμένα εθνικά θέματα –θυμίζω το Σκοπιανό και την ένταξη στο ΝΑΤΟ- και ως προς την οικονομία –θυμίζω τα πλεονάσματα που η κυβέρνηση Σαμαρά απεδέχθη έως το 2022 ενώ ο Σύριζα πήγε έως το 2060- ήταν μεγάλες.

Ο κ. Τσίπρας όντως διαφέρει διότι είπε σε όλα ναι χωρίς να σκέφτεται που οδηγεί την χώρα και τον λαό. Το μείγμα της πολιτικής του ήταν εις βάρος της μικρομεσαίας επιχείρησης, εις βάρος του επιχειρείν γενικώς και εις βάρος εν τέλει της ανάπτυξης. Γι’ αυτό το μόνο για το οποίο επαίρονται είναι ότι δήθεν μείωσαν την ανεργία. Επίπλαστη μείωση αφού στηρίζεται κυρίως στο ότι παλαιά για να λογιστείς εργαζόμενος έπρεπε να εργάζεσαι τουλάχιστον έξη μήνες το χρόνο. Τώρα λογίζεται εργαζόμενος κάποιος που εργάζεται μόλις δύο μήνες τον χρόνο. Τέτοιες βελτιώσεις στα χαρτιά δεν ανταποκρίνονται βεβαίως στην ζωή των ανθρώπων. Ιδού λοιπόν κάποιες από τις διαφορές που αποδεικνύουν πόσο δεν μοιάζουμε.

-Γιατί οι πολίτες να ψηφίσουν στις εκλογές την ΝΔ; Τι μπορεί να περιμένουν από την ΝΔ; Τι θα δουν στην καθημερινότητά τους, ας πούμε στον πρώτο χρόνο διακυβερνήσεως της χώρας από την ΝΔ; Πόσο μπορεί να βελτιωθεί το βιοτικό τους επίπεδο;

Το πρώτο που επιδιώκουμε να αλλάξουμε είναι η φορολογία. Να ανασάνει η αγορά, να ανασάνει ο μισθωτός και ο συνταξιούχος να μπορέσει τα χρήματα που θα του μένουν από τους χαμηλότερους φόρους και την μείωση του ΕΝΦΙΑ να τα αξιοποιήσει για να ζήσει αξιοπρεπέστερα ο φτωχός και να δημιουργήσει συνθήκες ανταγωνισμού ο μικρομεσαίος.

Χωρίς ενέσεις ενέργειας όπως το χαμήλωμα των φόρων πώς περιμένουμε να γίνουν επενδύσεις, πώς περιμένουμε να έλθουν κεφάλαια στην αγορά, πώς περιμένουμε να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας. Η απόδοση αυτής της πολιτικής όμως δεν θα γίνει αμέσως. Χρειάζεται ένας χρόνος να αποκατασταθεί κλίμα εμπιστοσύνης και να αποδείξει η κυβέρνηση πως εννοεί αυτά που λέει για να αποδεχθεί ο πολίτης που πήγε την επιχείρησή του στο εξωτερικό πως πρέπει να επανέλθει και να επιχειρήσει στην χώρα. Εξίσου σημαντικό είναι να δημιουργήσουμε συνθήκες ασφαλούς ζωής. Οι περίφημοι μπαχαλάκηδες έγιναν ανεκτοί από ένα σύστημα εξουσίας που απέρχεται. Νοοτροπίες και συμπεριφορές τρομοκράτησης του πολίτη και της αντίθεσης άποψης σε μια δημοκρατία είναι απαράδεκτες.

-Είστε άνθρωπος της καθημερινότητάς από τα δημοσιογραφικά σας χρόνια, κυκλοφορείτε ανάμεσα στους πολίτες. Προφανώς και θα έχετε αντιληφθεί ό,τι η ζωή δεν βγαίνει για την πλειονότητα των πολιτών. Τα έξοδα που καλούνται να πληρώσουν, είτε λέγεται ΔΕΗ, είτε λέγεται λογαριασμός τηλεφώνου, είτε λέγεται κοινόχρηστα, είτε λέγεται ΕΝΦΙΑ, είτε λέγεται τέλη κυκλοφορίας είτε οτιδήποτε άλλο, υπερβαίνουν κατά πολύ τα εισοδήματα τους. Ο πολύς κόσμος παλεύει απλώς να επιζήσει και όχι να ζήσει. Και τι να πεις στα νέα παιδιά που πιάνουν δουλειά με 300 και 400 ευρώ; Ποια ζωή να φτιάξουν, ποιο σπίτι να ανοίξουν και ποια οικογένεια να δημιουργήσουν; Δεν συζητάμε για τους άνεργους, όπου σε χιλιάδες σπίτια διαδραματίζονται τραγωδίες. Πως φτάσαμε ως εδώ, σ’ αυτό το χάλι; Δώστε μου μια απάντηση περισσότερο με την ευαισθησία του δημοσιογράφου και λιγότερο με την ιδιότητα του πολιτικού.

Δυστυχώς κινηθήκαμε στον μέσο όρο των χωρών της Δύσης, χωρίς όμως να έχουμε τον μέσο όρο των δυνατοτήτων ή της βιομηχανικής τους ανάπτυξης. Είναι πλέον πασιφανές ότι ξοδέψαμε πάνω από αυτά που παράγαμε και είναι εξίσου αληθές ότι κάθε προσπάθεια αλλαγής αυτής της νοοτροπίας επέφερε συγκρούσεις στην κοινωνία για τις οποίες πρωτίστως υπεύθυνο ήταν το πολιτικό αλλά και το μιντιακό σύστημα. Οι αφορισμοί και οι απλοποιήσεις σύνθετων θεμάτων δεν βοήθησαν παρά τους επιτήδειους πολιτικούς να εκλέγονται στις πρώτες θέσεις των ψηφοδελτίων ως γνήσιοι εκπρόσωποι ενός χυδαίου και επικίνδυνου λαϊκισμού. Δεν βοήθησαν παρά ορισμένες δημοσιογραφικές φωνές να γίνουν κήνσορες κολυμπώντας οι ίδιοι σε παχυλή αμάθεια εκπεμπόμενη σε τηλεπαράθυρα που άνοιγαν από νωρίς τα ξημερώματα και ενώ υπόσχονταν να φέρουν έναν άλλον αέρα στην δημοσιογραφία ουσιαστικά έκαναν ενέσεις λαϊκισμού και απαξίωσης σε όποια πολιτική προσπάθησε να αλλάξει στο ελάχιστο κάτι.

Ξεχάσατε τις επιθέσεις για την αλλαγή στο ασφαλιστικό σύστημα με τα εκατοντάδες ταμεία που μειώθηκαν και τις αντιδράσεις που βρήκε; Ξεχάσατε την λυσσαλέα επίθεση που δεχόταν κάθε διοικητής δημόσιου οργανισμού ο οποίος προσπαθούσε να κάνει ανταγωνιστική την επιχείρηση; Από τον ΟΤΕ έως την ΕΡΤ. Θυμάστε ότι ο πρόεδρος της ΕΡΤ Χρήστος Παναγόπουλος, τον οποίον είχα τοποθετήσει το 2004, αφού κατάφερε να ανεβάσει την τηλεθέαση και τα εμπορικά έσοδα του σταθμού κατά δεκάδες εκατομμύρια, δέχθηκε λυσσαλέα επίθεση από τα μέσα εκείνα των εκδοτών που είχαν δικές τους τηλεοράσεις και τους ενοχλούσε ο υγιής ανταγωνισμός γιατί είχαν μάθει να αρμέγουν την κρατική αγελάδα. Ξέρετε ότι τον κατηγορούσαν –προσέξτε τον χαρακτηρισμό- γράφοντάς τον «ανταγωνιστικούλη». Δηλαδή κάποιος που ήθελε να κάνει μια επιχείρηση ανταγωνιστική αντί να παίρνει έπαινο ελάμβανε κατηγορία…. Ναι λοιπόν, έχετε δίκιο ότι ο αγώνας ζωής έγινε πια αγώνας επιβίωσης, αλλά αυτό είναι που θέλουμε να αλλάξουμε. Με πρόγραμμα, σοβαρότητα, μέθοδο κι όχι μεγάλες υποσχέσεις.

-Η ΝΔ όπως όλα δείχνουν επανέρχεται στην εξουσία. Ποια λάθη του παρελθόντος, επί δικής της διακυβερνήσεως, θα αποφύγει;

Οι σπατάλες όλων των κυβερνήσεων ανήκουν στο παρελθόν. Η αποφασιστικότητα να εφαρμοστούν μεταρρυθμιστικές πολιτικές υπάρχει στο επίπεδο της ηγεσίας και αναφέρομαι στον Κυριάκο Μητσοτάκη. Εφ όσον αυτή διαχυθεί στους υπουργούς και στα λοιπά στελέχη τότε θα αποφευχθεί το μεγαλύτερο λάθος που μας χαρακτηρίζει ως παράταξη. Να κάνουμε στην άκρη όταν ένας εξ ημών δίνοντας μάχη να επιτύχει καλύτερα πολιτικά αποτελέσματα βρίσκεται συνήθως μόνος. Το έχω ζήσει και ξέρω τι σημαίνει. Εάν ενωθούμε περισσότερο τότε θα αποφύγουμε όλα εκείνα τα λάθη που μας έκαναν στο παρελθόν να χάσουμε.

-Στο «Σκοπιανό» ο Κυριάκος Μητσοτάκης έδειξε εξαιρετικά προσόντα συνενώσεως όλων των αντιτιθέμενων απόψεων και τάσεων που υπήρχαν εντός της ΝΔ για το θέμα αυτό. Κράτησε, αυτό που λένε, το κόμμα ενωμένο. Εσείς που έχετε άμεση συνεργασία μαζί του πως θα τον περιγράφετε; Πολιτικό της συνθέσεως και της διευρύνσεως, πολιτικό των ρήξεων και των ριζοσπαστικών αποφάσεων ή, πολιτικό που άγεται και φέρεται μόνο από το κομματικό συμφέρον;

Χωρίς να γνωρίζω την επόμενη ερώτηση είδατε ότι έδωσα μεγάλη σημασία στην ενότητα καθώς από πρώτο χέρι γνωρίζω τι σημαίνει η απουσία της. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε ένα μεγάλο εθνικό θέμα όντως κατάφερε να κρατήσει ενωμένο το κόμμα, τόσο γιατί ο ίδιος εννοούσε την πολιτική που ακολούθησε όσο και γιατί αυτή η  πολιτική ορίζει την εθνική ταυτότητα της χώρας. Ο Μητσοτάκης είναι ένας μετριοπαθής φιλελεύθερος κεντροδεξιός πολιτικός ο οποίος προωθεί την σύνθεση και την διεύρυνση. Αυτά ο τόπος μας τα έχει ανάγκη περισσότερη από κάθε άλλη φορά.

-Σας ενοχλεί ό,τι ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι ένας ακόμη απόγονος μιας μεγάλης πολιτικής οικογένειας; Ότι στη ΝΔ –και μην μου το αρνηθείτε αυτό, υπάρχουν «βαρονίες» όπου το παιδί του του πρωθυπουργού ή του υπουργού θα γίνει κι αυτό πρωθυπουργός – υπουργός – βουλευτής; Και μην επιχειρηματολογήσετε, θα έλεγα ταπεινά, ό,τι τα όποια αξιώματα επισφραγίζονται προηγουμένως με την ψήφο λαού. Δημοσιογράφοι είμαστε, ξέρουμε πολύ καλά πως μια ψήφος χειραγωγείται από έναν ισχυρό. Και σε κάθε περίπτωση, ο γιος ενός επιτυχημένου πολιτικού πατέρα έχει διαφορετική αφετηρία, σαφώς υπέρτερη από οποιονδήποτε άλλον.

Η ενόχληση δεν είναι συναίσθημα που με χαρακτηρίζει ιδίως εάν αυτός που αποφασίζει είναι ο λαός. Διαφορετικά δεν θα διέφερα από τον απερχόμενο πρωθυπουργό και τα στελέχη του Σύριζα που τα ρίχνουν στον λαό γιατί δεν τους ψήφισαν στις πρόσφατες εκλογές. Η Δημοκρατία επιτρέπει την συμμετοχή σε όλους. Εγώ ως γιός οικογένειας ταπεινής καταγωγής θεωρώ ότι έφτασα αρκετά μακριά πορευόμενος έναν δύσκολο και απαιτητικό δρόμο. Εάν θα έφτανα μακρύτερα ως απόγονος μιας ισχυρής πολιτικά οικογένειας δεν το γνωρίζω. Δεν φτάνουν άλλωστε όλοι οι απόγονοι ψηλά.

-Μιας και αναφέραμε πριν το «Σκοπιανό», ποια η γνώμη σας για την Συμφωνία των Πρεσπών. Είναι μια Συμφωνία ισορροπημένη που θα μπορούσε ωστόσο να  ήταν καλύτερη ή, μια Συμφωνία προδοτική και κατάπτυστη;

Είναι μια εθνικά επιζήμια συμφωνία. Οι ιστορικές επιλογές σε βάθος χρόνου δείχνουν το πραγματικό τους μέγεθος. Ωστόσο εδώ είμαι σε θέση με βάση την ιστορική γνώση και την εθνική μνήμη να μιλώ με μεγαλύτερη απολυτότητα για τα αποτελέσματά της.

-Υπήρξατε άμεσος συνεργάτης του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή. Και διατηρείτε άριστες φιλικές σχέσεις μαζί του. Ο Καραμανλής είναι μια «χρυσή εφεδρεία» για την Ελλάδα; Ένας ιδανικός επόμενος Πρόεδρος Δημοκρατίας; 

Συνεργαστήκαμε άριστα επί οκτώμισι χρόνια. Γνωρίζω την αγάπη και την φροντίδα με την οποίαν χειρίστηκε τα εθνικά μας θέματα υπέρ των συμφερόντων της πατρίδας. Έχει δυσφημιστεί όσο λίγοι και διατηρεί την αξιοπρεπή στάση της σιωπής η οποία τώρα επικρίνεται αλλά κάποτε θα εκτιμηθεί και θα γίνει κατανοητή. Ως προς την θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας πέραν της φιλικής σχέσης που έχω με τον κ. Προκόπη Παυλόπουλο από την δεκαετία του -80 σημειώνω ότι κατά την γνώμη μου τίμησε και τιμά την θέση του όσο λίγοι. Άρα δεν μπαίνω σε αυτήν την συζήτηση.

Φωτογραφίες: Γιάννης Μάνος